uitsluitend ingegeven door politieke en geenszins door economische
overwegingen. Op politiek terrein kon Japan den Vereenigden
Staten evenwel nimmer bevrediging schenken zonder een alge-
heele koerswijziging, zonder een verloochening van de ideologie
betreffende de „nieuwe orde" in de landen rond den Pacific,
m.a.w. zonder het opgeven van een reeds lang in het Japansche
volk levende gedachte Amerika daarentegen wenscht vast te
houden aan de in den loop der jaren door de politieke gebeur
tenissen verkregen positie, waardoor een schier onoverbrugbare
kloof is ontstaan.
Wij vestigden den nadruk op het feit, dat de politieke gebeur
tenissen Amerika deze gedragslijn hebben, ingegeven, want een
handelsbeperking met Japan zou evenmin nalaten een nadeeligen
invloed op het bedrijfsleven in de Vereenigde Staten uit te oefenen.
Immers, tusschen beide landen bestaat o.m. een zg. „barter"-
overeenkomst t.a.v. petroleum en ruwe zijde, m.a.w. Japan betaalt
de voor dit land onontbeerlijke olie met voor de Amerikaansche
industrie onmisbare ruwe zijde. Een stopzetting van de zijde
import zou voor Amerika een arbeidsbeperking van naar schatting
60.000 a 70.000 menschen beteekenen
Hoe het moge zijn, het handelsverdrag is 26 Januari j.l. geli
quideerd en al is in de handelsbeweging tusschen Amerika en
Japan nog wel geen wijziging ingetreden, toch is hierdoor een
toestand van onzekerheid geschapen, met een Amerikaansche
bedreiging met een embargo op den achtergrond. Het is in dit
verband, dat wij ten aanzien van een van de in den huidigen tijd
onontbeerlijkste strategische grondstoffen, de petroleum en haar
derivaten, hebben trachten na te gaan wat een Amerikaansch
embargo op dit artikel voor invloed zou uitoefenen op Japan. Dit
vraagstuk is des te belangwekkender aangezien Ned.-Indië, be
hoort tot de groote petroleum-producenten en door zijn geogra
fische en strategische ligging ongetwijfeld als een van de recht-
streeksche belanghebbenden in deze aangelegenheid kan worden
beschouwd.
II. DE JAPANSCHE BEHOEFTEN AAN PETROLEUM c.a.
De behoeften van Japan aan petroleum in de jaren 1937 t/m
1939 laten zich in de volgende ronde hoeveelheden uitdrukken,
waarbij niet over het hoofd mag worden gezien, dat de voor
militair gebruik genoemde hoeveelheden slechts een benaderd
cijfer aangeven.
675
b Het cijfermateriaal is ontleend aan „The oil and gas journal" van 31
Augustus 1939. De hoeveelheden zijn uitgedrukt in „barrels".
Eén barrel 36 gallons 163,6 liter. Een kilogram-ton olie bevat 7,4
barrels.