707
Duitschland zoowel als Italië hebben allang groote belangstelling getoond
voor de klassieke Islam-landen. Italië had na de verovering van Wadi
Koefra, de laatste en geduchte burcht van de onverzoenlijke Sanoesi-secte,
wat Mussolini's regiem eerst acht jaren na zijn optreden gelukte, zich stin
kende gemaakt in de neusgaten aller volgelingen van den Profeet. Enkele
jaren daarna kwam de verovering van Abessinië, een half Koptisch, half
Moslimsch land, dat in nauwe relatie met Arabië stond en dat tot het gebied
van de Islam gerekend werd. Met verbeten woede zag men den meedoogen-
loozen, ongelijken strijd aan en de haat tegen de Italianen werd opnieuw
gevoed. Egypte was zéér dicht betrokken bij deze verovering en heeft
ernstig gevreesd, dat het oorlogsdronken Italië meteen dit rijke en strate
gisch zoo zéér belangrijke land maar aan het Romeinsche Imperium zou
toevoegen.
De toeschouwers in het nabije Oosten begrepen, dat de woordvoerders
van Bari's radio lang hun in prachtig Arabisch gestelde redevoeringen de
lucht in zouden moeten zenden, alvorens ze de Moslimsche volken Wadi
Koefra en Abessinië zouden kunnen doen vergetenNoch het verhaaltje
dat Mussolini in Noord-Afrika het „zwaard van den Islam" zou hanteeren,
noch ook de felle anti-iBritsche campagne hebben de sympathieën ten gunste
van Italië kunnen doen keeren.
Duitschland stond er veel gunstiger voor. Dat land heeft groote waar
deering gehad in de Islam-landen. Had het niet bijna de wereldmacht van
Engeland ten val gebracht Had het niet een Titanen-strijd gestreden in den
wereldoorlog van '14-T8 Streed het teen niet mèt Turkije? Dat het zijn
strijd tot „heiligen oorlog van den Islam" trachtte te proclameeren was een
dwaze blunder. Professor Snouck Hurgronje's vernietigend artikel daar
over „Heilige oorlog made in Germany" trof doel en nagelde deze tactlooze
daad aan den schandpaal der historie. Een Christelijk Rijk uit het Westen,
dat het wapen van heiligen oorlog der Moslims wilde misbruiken voor zijn
zaa.k Het bleek een tweesnijdend zwaard, dat Turkije als Moslimsche
mogendheid doodelijk trof en dat indirect het einde veroorzaakte van de
Chaliefen-waardigheid. Deze misgrepen van het Oude Duitschland werden
na den Wereldoorlog vrijwel vergeten en er bleek plaats te zijn voor herstel
van de oude sympathieën. Door Nazi-Duitschland is daar hard aan gewerkt.
Handels-relaties werden met taaie energie weer opgebouwd. De studie van
den Islam bloeide weer in Duitschland zoowel als in Italië, de Duitsche
boekenmarkt werd met Pan-Arabische literatuur overstroomd.
Toen de spanningen in Europa groeiden en Engelands moeilijkheden in
Palestina naar een crisis leidden, begon Berlijn met een rechtstreeksche
bewerking van de Arabische wereld door radio-uitzendingen in de Arabische
taal. En daar schoot het zijn doel voorbij
Zijn van Britten-haat gloeiende politieke reportage onderschatte zijn Ara
bische hoorders. Dat waren geen Nazi-Duitschers, maar vrije mannen, die
na de hartstochtelijke verhalen van Berlijn iederen avond de rustige, zakelijk
beschaafde Arabische uiteenzettingen uit Londen aanhoorden. In kortzichtig
heid ging Berlijn zoover de redevoeringen van den Führer en zijn mannen
dadelijk na het uitspreken daarvan in het Arabisch weer te geven. De taal
der Westersche dictatoren krijschte in de ooren van Moslimsche luisteraars.
Zij spreken niet als menschen, die zich van een Almachtig Wereldbestuurder
afhankelijk weten en die zich gehouden achten aan eeuwige, goddelijke wet
ten voor ieder mensch. Maar in hen uit zich de a-moreele, a-religieuze
geweldmensch, die zich boven godsdienst en kerk stelt en die onontkoombaar
met deze machten in conflict zal komen. Rusland heeft de Mohammedanen
op hun hoede gesteld voor de Westersche dictatoren en in de Duitsche
propaganda hebben ze de stem van het nihilisme op religieus terrein gehoord
en verstaan.
Daarom ging deze oorlog in met een Moslimsch deel van de wereld, dat
één is in zijn sympathieën. Egypte schaarde zich vanaf het begin van den
oorlog met overtuiging aan geallieerde zijde.
