781
tot voorzichtigheid te manen. Zou het in Japans bedoeling liggen Indo-China
aan te vallen Ik geloof dit niet, zette mij een officier uiteen, die langen tijd
in de kolonie gediend had. Het Japansche leger teert nog op zijn roem van
1905. Maar kort geleden heeft het een ernstige nederlaag in Mongolië gele
den, toen het tegen de Russen opbotste, dezelfde Russen die het zoo onder
schatte. Het kader, voorzoover het de onderofficieren betreft, laat veel te
wenschen over en derhalve zou het Japansche leger een zeer moeilijke taak
hebben, wanneer het zich geplaatst zou zien tegenover een goed geoefende
en geleide strijdmacht. In China zijn thans een millioen Japanners buiten
gevecht gesteldmaandelijks eischt de guerilla tusschen de 12.000 en 15.000
slachtoffers onder de Japansche soldaten op. In Japan wenscht het volk, dat
reeds zoo veel van het China-incident te lijden heeft, geen verdere verwik
kelingen.
TOT DE TANDEN GEWAPEND.
Toen ik hier aankwam, trof ik een Indo-China aan, dat tot aan de
tanden bewapend is. De algemeene dienstplicht is tot de uiterste con
sequenties doorgevoerd en men vraagt zich af of men eigenlijk niet te
ver is gegaan met de mobilisatie waar het betreft een plan, dat opgesteld
is in verband met een eventueelen aanval uit Azië en niet met een
oorlog tegen Duitschland. Planters, ingenieurs, kooplieden, ambtenaren,
allen zijn thans onder de wapenen. Overal is gebrek aan Europeesch
personeel, alle diensten vertoonen groote gapingen.
De toestand is ongetwijfeld ernstig. Indo-China, dat anderhalf maal zoo
groot is als Frankrijk, heeft een Europeesehe bevolking van niet meer dan
40,000 zielen. Al deze Franschen zijn eigenlijk onmisbaar in de betrekkingen
die zij 'bekleeden. Men heeft wel eenige vrijstellingen van militairen dienst
dan wel in sommige gevallen uitstel van opkomst toegekend, evenwel in zoo
geringe mate, dat dit misschien wel voldoende zou zijn voor het moederland
maar zeker niet voor deze kolonie. Er is echter een oplossing, waaraan, naar
ik meen, niemand gedacht heeftwaarom heeft men n.l. geen beroep gedaan
op de reserve-officieren in Frankrijk, die eenige maanden geleden, zeer tot
hun teleurstelling, gepensionneerd werden. Zij zouden uitstekende diensten
bewijzen als instructeurs thans zijn dezen jonge leiders van groote onder
nemingen, waarvan de ontstentenis op hun werk zich zeer laat gevoelen op
den algemeenen gang van zaken.
SOLDATEN EN ARBEIDERS.
Op last van den minister van Koloniën heeft men in Indo-China duizenden
arbeiders en soldaten laten recruteeren. Het eerste contingent arbeiders, ter
sterkte van 70.000 man, bevindt zich bijna geheel in Frankrijk. Wat de troe
pen betreft, verscheidene divisies worden nu gevormd.
Ik heb deze divisies bezocht, in het kamp van Tong, nabij Hanoï, en elders
over het geheele gebied van Indo-China verspreid. Eenige blijven waar zij
zijn om, in geval van nood, Indo-China te verdedigen de andere daaren
tegen zullen naar het moederland gezonden worden. Deze divisies zijn samen
gesteld uit vrijwilligersde belangstelling voor vrijwillige dienstneming
onder de bevolking is zeer groot gebleken. In Annam werden van September
vorig jaar tot den 15den Februari 20.278 inheemsehen na een eerste selectie
voor dienstneming aangenomen.
Men heeft deze soldaten en arbeiders moeten huisvesten. Heele kampen
werden hiervoor opgericht, die op steden lijken, met winkels, ziekenhuizen,
stallen enz. Voor twee dingen dient speciale aandacht te worden gevraagd
te Tong bevindt zich een school voor Indo-Chineesche officieren, die bestemd
zijn voor de nieuwe legereenheden, en te Ban-Me-Thuot zijn troepen die
gerecruteerd zijn uit den Moï-stam. De Moï's zijn een mooi ras, physiek het
meest ontwikkeld van alle volken van Indo-China. Zij zijn uitstekende solda
ten, goed gedisciplineerd en zeer moedig. De heer Omer Sarraut, die
belast is met de militaire inspectie in. het land van de Moï's, draagt er zorg
