Aan ihet Regeeringsantwoord in tweeden termijn ontleenen wij
nog het volgende
792
Uit de 'beschouwingen in tweeden termijn van de zijde van het College is
wel gebleken, dat het Reg.antwoord in eersten termijn in menig opzicht ver
helderend heeft gewerkt en naar de meening van het geachte lid den heer
Kan bij een groot deel van onze gemeenschap een goeden indruk heeft ge
maakt. De Reg. heeft zulks met voldoening vernomen Zij is den verschillen
den sprekers erkentelijk, die van hun waardeering voor het antwoord in zijn
geheel of voor belangrijke passages daaruit hebben blijk gegeven.
Er is tegen de eerste passages van het Reg.antwoord, waarin een oordeel
over de debatten in eersten termijn werd uitgesproken, door enkele leden
opgekomen in dien zin, dat het de plicht van den Volksraad is om critiek, ook
al is zij onaangenaam, te doen hooren, wanneer de leden daartoe aanleiding
vinden, en voorts, dat slechts de meening van het grootste deel der samen
leving is vertolkt.
De Reg. heeft naar Haar meening in evenbedoelde passage duidelijk doen
uitkomen dat Zij critiek niet vreest dit geldt uiteraard ook onaangename
critiek. Het gaat er slechts om en dit was de strekking van de inleiding
van het Reg.antwoord de critiek te uiten of de gevoelens van de gemeen
schap te vertolken op een wijze, welke, zonder aan de waarheid te kort te
doen, in dit tijdsbestek een bedarende en bemoedigende uitwerking kan héb
ben, althans niet een tegengesteld effect.
Den heer Roep moge ik echter nog verklaren, waarom de Reg. het op prijs
zou hebben gesteld, indien de bekende gedachtenwisseling omtrent de land
stormcommandanten was gestaakt na hetgeen in de Memorie van Antwoord
ter zake was medegedeeld. De Reg. heeft hier namelijk gedacht aan de bijzon
dere verhoudingen tusschen commandant en ondergeschikten, welke in elk
leger moeten worden in acht genomen opdat elke leger-afdeeling ook in de
moeilijkste gevechtsomstandigheden blijve een hecht geheel, dat onvoorwaar
delijk de bevelen van den commandant opvolgt.
Daarom wordt de ondergeschikte opgevoed in dezen geest, dat hij den boven
hem gestelden commandant heeft te gehoorzamen en te eerbiedigen. Daarbij
past niet een openbare of collectieve behandeling van grieven of klachten
tegen dien commandant.
De heer Kan is nog teruggekomen op de aanschaffingspolitiek en gaf daarbij
o.m. een (beeld van de door hem veronderstelden gang van zaken bij afle
veringen.
Het gegeven beeld moge ten aanzien van tal van producten juist zijn, bij
de bewapeningsindustrie is een andere ervaring opgedaan. De normale gang
van zaken is hier, dat in de eerste maanden bij geschut soms zelfs in de
eerste twee jaren na het plaatsen van de bestelling niets de fabriek ver
laat. Vangen de afleveringen daarna aan, dan geschiedt dat als regel zoo, dat
per maand aanvankelijk minder dan het gemiddelde wordt geleverd. Een
grootere bestelling leidt niet automatisch tot een grootere maandelijksche
aflevering, doch veelal slechts tot een evenredig langeren totalen leverings
termijn.
De Regeering onderschrijft echter ten volle, dat thans bij den aankoop van
wapenen en munitie andere wegen moeten worden bewandeld van voorheen.
Dit geschiedt dan ook. Het inkoopbureau wordt niet aan zijn lot overgela
ten. Nederland was vertegenwoordigd in de geallieerde inkoopcommissie en
zal nu die commissie door het uittreden van Frankrijk is uiteengevallen
een zetel krijgen in de nieuwe ÏBritsche commissie. Ook op de betrokken
regeeringen wordt een beroep gedaan, terwijl tenslotte ook de andere door
den heer Kan bedoelde wegen worden bewandeld.
Nu ik het toch heb over bestellingen moet ik nog even terugkomen op de
mededeeling in de Memorie van Antwoord, dat nog grootere aantallen vlieg
tuigen dan waarop in de begrooting is gerekend volgens de thans bekende
gegevens niet op redelijk korten termijn zijn te verkrijgen doch dat, mocht
