overwint het uitzettende gas den weerstand van deze „sandows"
waardoor de plooien naar buiten worden gedrukt. Door den
gestroomlijnden vorm en de vinvormige aanhangsels (stabiliteits-
vlakken) blijft de ballon steeds stabiel en met den neus in de
windrichting. Draaiende bewegingen als bij het bolvormige type,
zijn bij dezen ballon uitgesloten.
De kabel is 7500 m lang en zou volgens het „Vaderland" van
8 December 1939 slechts 247 kg wegen. De doorsnede van den
staaldraad neemt van boven naar beneden af. Bij windstilte werd
met bovengenoemden ballon een hoogte van 6500 m bereikt, bij
een windkracht van 22 m per seconde (stormkracht) een hoogte
van 6000 m.
Het vullen van den ballon het waterstofgas wordt aangevoerd
met tankwagens duurt 20 a 30 minuten, het oplaten 10 minuten.
Een klein ventiel werkt automatisch, zoodra de ballon zijn groot
ste toelaatbare volume heeft verkregen. Het oplaten en het inha
len geschiedt met behulp van een windas, welke op een speciaal
voor het vervoer van den ballon geconstrueerde terrein-auto is
gemonteerd.
Per ballon zijn ongeveer 10 man bediening noodig. Hieronder
zijn slechts twee specialisten n.l. één chauffeur en één onder
officier-ballonnier. De overige manschappen zijn hulpkrachten.
Per 8 a 10 ballons wordt een officier ingedeeld.
Tegenwoordig is ook een Amerikaansche ballon in den handel.
Uit de beschikbare gegevens kan echter de conclusie worden
getrokken, dat deze ballon niet aan zulke hooge eischen voldoet
als de „Letourneur" (Het plafond bedraagt o.a. slechts 5000 m).
Wat de vulling betreft, nog het volgende. Per ballon is ongeveer
400 m3 gas noodig. Aangezien de ballons nooit volkomen gasdicht
kunnen zijn, zullen zij na een bepaalden tijd moeten worden
bijgevuld, ook al omdat het gasmengsel, wanneer dit minder dan
80% waterstofgas bevat, explosief wordt (knalgas).
Het gebruik van waterstofgas beperkt zich in Nederlandsch-
Indië in hoofdzaak tot het vullen van radio-lampen, zoodat
de behoefte aan en de aanmaak van dit gas thans nog zeer gering
is. Aangezien het wordt verkregen door electrolyse van water of
door onttrekking aan lichtgas, over welke grondstoffen men op
Java beschikt, moet het wanneer tot aanschaffing van sper
ballons zou worden overgegaan althans theoretisch mogelijk
zijn, voor de waterstofgas-voorziening een oplossing te vinden.
HET GEBRUIK VAN SPERBALLONS.
1. Algemeen.
Aangezien de sperballons bij helder weer zeer goed zichtbaar
zijn en door brandmunitie gemakkelijk kunnen worden vernield,
eigenen zij zich niet voor gebruik overdag. Zij zullen derhalve
nimmer het luchtdoelgeschut en de jachtvliegtuigen kunnen ver-
816
