bescherming van belangrijke militaire objecten. Zij kan deze taak
ten uitvoer leggen door het neerschieten van vijandelijke vlieg
tuigen hetgeen wel de werkzaamste bestrijdingswijze vormt
dan wel door de aanvallende vliegtuigen met haar vuur te dwingen,
af te wijken van den aangenomen koers of te noodzaken, grootere
hoogten op te zoeken, buiten het bereik van het vuur, hetgeen de
zuiverheid van het bommenwerper ten zeerste schaadt. Mede kan
het artillerievuur verwarring stichten in (gesloten) aanvalsfor-
maties, waardoor gunstige kansen worden geschapen voor de
eigen jachtvliegtuigen.
Nopens de wijze van het gebruik en omtrent de waarde van
het afwerend vermogen van het luchtdoelgeschut werd echter tot
voor kort nog niet beschikt over de noodige practische, d.w.z.
oorlogs-, ervaring, zoodat men betreffende de mate, waarin de
artillerie haar taak zou kunnen vervullen, in het ongewisse ver
keerde. Men kon slechts terugwijzen op de ondervindingen van
den Spaanschen burgeroorlog, welke echter werd gevoerd onder
geheel andere, voor de luchtdoelartillerie gunstigervoor het jacht
vliegtuig ongunstiger omstandigheden, dan de strijd om Engeland.
Nog in 1938 schreef de samensteller van het boekwerk „Les lecons
militaires de la guerre civile en Espagne", dat de door de jagers
behaalde resultaten als gevolg van de grootere snelheid van de
ingezette bommenwerpers vergeleken met de vroeger gebruikte
vliegtuigen, ver beneden de gestelde verwachtingen bleven, terwijl
aan den anderen kant die van het luchtdoelgeschut zeer gunstig
waren. Niettegenstaande de geringe sterkte van het afweergeschut
haalde dit een veelvoud men spreekt zelfs van een viervoud
neer van het aantal vliegtuigen, dat door den jachtvliegdienst kon
worden neergeschoten. In hoeverre de omstandigheden hier een
behoorlijke vergelijking rechtvaardigen, valt moeilijk na te gaan,
doch in elk geval werd zij gebruikt voor het aanleggen van een
maatstaf. De voornaamste reden van vorenstaande ondervinding
werd door verschillende militaire schrijvers gezien in het feit,
dat het jachtvliegtuig ten opzichte van den bommenwerper relatief
te langzaam en onvoldoend krachtig bewapend was. Deze meening
werd bewaarheid, toen modernere, snellere en zwaarder bewa
pende jagers werden ingezet en het succes daarvan onmiddellijk
zeer toenam. De luchtdoelartillerie boekte daarbij nog goede
resultaten, eensdeels omdat men nog bommenwerpers van een
betrekkelijk langzaam type bleef gebruiken, anderzijds ten gevolge
van het feit, dat massa-aanvallen, zooals men die thans kent, niet
dan wel in veel mindere mate voorkwamen, zoodat het afschieten
van een naar verhouding gering aantal toestellen toch nog een
hoog trefpercentage opleverde.
Een en ander is oorzaak geweest, dat de oorlog in 1939 door de
luchtdoelartillerie werd ingezet in een sfeer van een in het alge
meen te hooge waardeering van haar verrichtingen, zulks niet
tegenstaande verschillende deskundigen toen reeds wezen op de
914