Verband houden is er onmogelijk reeds spoedig is men het
gezichtsverband met de nevenafdeelingen kwijt, zelfs al is men
in elkanders onmiddellijke nabijheid".
Bovendien was Duitsch Oost-Afrika een land, dat nog in het
beginstadium van zijn opkomst verkeerde, met slechts twee spoor
lijnen, gebrekkige wegen en zeer veel onbebouwden grond.
De troepen die hier streden waren aan Duitsche zijde samen
gesteld uit Europeanen en Inlanders uit dit gebiedzij waren wel
niet geoefend tegen een buitenlandschen vijand, maar zeer thuis
in het terrein en gewend aan het klimaat. De aanvallende troepen
Engelschen, Boeren en Belgen bestonden deels uit man
schappen, aan het koloniale leven gewoon, deels uit jonge man
nen uit Europa, die nog niet gewend waren aan het klimaat en
nog geen ervaring hadden in het leven in de wildernis.
De Gran-Chaco.
De Gran-Chaco is een vlak gebied ongeveer ter grootte van
3y2 X Java.
Het gedeelte, waar de oorlog werd gevoerd de nog zeer weinig
bekende Chaco Boreal is met zwaar oerbosch bedekt. Het
onderhout is hier zoo dicht doorvlochten met doornig struikgewas,
dat men er zich slechts met een kapmes een weg kan banen.
Boven dit manshooge onderhout strekken reuzenboomen hun
takken uit, waardoor een scherm ontstaat, dat de zon niet door
laat en het verkrijgen van inzicht uit de lucht zeer bemoeilijkt.
Honderden kilometers uitgestrekt vlak land zijn op deze wijze
bedekt, slechts af en toe afgewisseld door kleine open plekken,
begroeid met scherp gras en lagere doornstruiken.
Het klimaat van deze landstreek is subtropisch de winter (van
Mei tot en met September) is droog, de zomer (van October tot
en met April) is wel is waar regenrijk, doch het duurt lang, voordat
de geweldig uitgedroogde grond is verzadigd.
Het ontbreken van verharde wegen en van spoorbanen, de
afgelegenheid van het gebied, de ontzettend moeilijke begaan
baarheid, de onoverzichtelijkheid en het totaal gemis aan goede
kaarten stempelen den Chaco Boreal tot een zeer eigenaardig
gevechtsterrein, waar het bijeenbrengen en het gebruik van zelfs
kleine legers en de aanvoer uit het achterland ongekende bezwaren
medebrengen.
Een van de grootste moeilijkheden leverde de watervoorziening
op. Water kon alleen uit wellen en putten worden verkregen en
dan slechts op ongeregelde tijdstippen en in kleine hoeveelheden
het was groenig van kleur en had een zouten smaak. Het moest in
kleine blikken met de hand worden geput en in drums gegoten,
waarna het op lorries mijlen ver moest worden vervoerd naar
de linies en de hospitalen. Daarom werd wasschen verboden zelfs
aan gewonden stond men dit vaak niet toe.
937
