bezitten door zich zóó te laten beetnemen en op den duur zóó
weinig weerstand te kunnen bieden aan een beweging, die de
beste elementen in den mensch onderdrukt en de instincten zóó
vrijen teugel laat. Temeer spreekt dit contrast wanneer men de
leuze hoort van karaktervastheid, wijl de bedoeling juist is, een
gehoorzame massa te kweeken, die natuurlijk alle eigen karakter
moet missen.
Laten wij Mussolini's persoonlijke eerzucht in den tijd, toen
hij begon aan den wederopbouw van Italië, nog terzijde stellen
evenals het feit, dat hij in het door hem gekozen systeem de eenige
uitkomst zag. De jongste geschiedenis leerde, dat deze „sterke"
man de „zwakheid" had, te zwichten voor de verleiding en roes
van de macht en tevens, dat hem de rem ontbrak, de opgewekte
dynamiek tempo te laten houden, waardoor ontreddering, zoowel
materieel als moreel, van land en volk het beeld is dat Italië ons
nu biedt.
Het kan immers niet ontkend worden, ook al blijkens de gege
ven opsomming der tegenstrijdigheden, hoeveel leugenachtigheid
ervoor noodig is om het volk op temperatuur te houden, hoe
„leuze" en practijk divergeeren.
Wij zullen dat met het „zustersysteem" in Duitschland in nog
sterker mate kunnen constateeren.
Wij laten aan de behandeling van laatstgenoemde leer een
globale beschrijving van het Russische communisme, het Bolsje-
visme, voorafgaan en wel in de eerste plaats omdat dan nog
beter wordt belicht hoe sterk, ook in hoofdlijnen, het nationaal-
socialisme en het bolsjevisme naar elkander toe groeien.
Overigens zal het beeld verre van volledig zijn omdat wij
meer plaats willen inruimen aan de bespreking van het nationaal-
socialisme daar het gevaar daarvan acuter is, wijl de toegepaste
methoden nog veel verder gaan dan die van het bolsjevisme
waardoor de bedreiging van het nationaal-socialisme ook veel
grooter is.
(Wordt vervolgd.)
958
