uit de onoverzichtelijkheid van het gevechtsterrein, trekken
een zwaren wissel op zijn kunnen en op zijn moreel. Hier
tegenover zullen het initiatief en het ongezien manoeuvreeren
hem een voordeel geven, dat zijn moreel zal vergrooten.
6. Voor den verdediger is het bedekte terrein gunstiger. Vooral
wanneer hem de tijd gelaten wordt, zal het uitbuiten van
de middelen hem een groot voordeel geven het stelt hem
in staat, met een zwakke frontbezetting een overmacht te
weerstaan. Tegen artilleriewaarneming vindt hij veelal dek
king en de gedekte opstelling van zijn reserves geven hem
een goede kans, den factor verrassing uit te buiten. De ver
dediging voet voor voet, zoowel als het vertragend gevecht,
vindt een grooten steun in het terrein, terwijl het losmaken
van den vijand dikwijls geen moeilijkheden geeft.
7. Aan het verband en het moreel worden hooge eischen gesteld.
Zonder verband is de actie moeilijk, zonder moreel totaal
onmogelijk. In een door hem goed verkend terrein kan de
verdediger zijn verband met alle beschikbare middelen regelen,
hetgeen hem een onberekenbaar voordeel geeft tegenover den
aanvaller. Deze zal zijn aangewezen op de sobere middelen,
die het bedekte terrein hem toestaat te gebruiken. Hij zal
voorzichtig met kleine tusschenruimten voorwaarts moeten
gaan met behulp van het kompas, sprongsgewijze van de eene
terreinafscheiding tot de volgende.
Het gevecht in het bedekte terrein eischt sterke zenuwen,
goede soldaten en uitstekend kader, dat den moed en de
kennis heeft, om zelfstandig op te treden. De op zichzelf
aangewezen individu staat in het boschgevecht aan moreele
inzinkingen bloot, welke zeer groot kunnen zijn, zoo groot,
dat zij een paniek kunnen veroorzakenslechts een uit
stekende groep, die niet terugdeinst voor den strijd met het
blanke wapen, kan hier succesvol optreden.
8. Tenslotte zij opgemerkt, dat de toestand op Java wel eeniger-
mate anders is dan in de beschreven gebieden. Onze bedekte
terreinen hebben niet de daar voorkomende zeer groote afme
tingen. Het zou daarom niet geheel juist zijn, de conclusies,
getrokken uit den strijd in Duitsch Oost-Afrika en de Gran
Chaco, zonder meer over te nemen.
1023
BRONNEN
1 Arning
2 Deppe
3 von Lettow-Vorbeck
4 von Lettow-Vorbeck
5 Roehl
6 Schnee
Vier Jahre Weltkrieg.
Mit Lettow-Vorbeck durch Afrika.
Meine Erinnerungen aus Ostafrika.
Was mir die Englander über Ostafrika
erzahlten.
Ostafrika's Heldenkampf.
Deutsch-Ostafrika im Weltkriege.