1. MONUMENTENSERIE.
PEUTJOET.
Niemand die, hoe kort ook, te Koetaradja verblijft, zal ver
zuimen zijn schreden te richten naar het kerkhof Peutjoet. En
memand die daar verwijlt zal ontkomen aan den grootschen
indruk, die uitgaat van de toch zoo eenvoudige laatste rustplaats
van de talrijken, die voor de pacificatie van Atjeh vielen in een
eer vollen strijd tegen een dapperen tegenstander.
Peutjoet is geen pompeus Campo Santohet telt slechts enkele
bijzondere, sobere monumenten. Toch is zijn grond voor ons
evenzeer gewijde grond. Het is bij de ingebruikneming in 1891
niet opgezet als een gedenkteeken het is dit geworden en zelfs
meer dan dattot een monument voor allen, die daar of elders
op bekende plaatsen in het gewest, doch ook „ergens in Atjeh"
ter ruste zijn gelegd, tot een symbool van opoffering, saamhoorig-
heid en volharding, van moed, beleid en trouw.
Reeds de poort noopt tot eerbiedige aandacht. In de ter weers
zijden aangebrachte marmeren platen zijn de namen gebeiteld
van hen, die sneuvelden of bezweken aan de te velde bekomen
verwondingen.
Bij het betreden van het kerkhof zelve ontkomt men niet aan
den machtigen indruk, dien de te midden van de ruischende tje-
mara's gelegen graven der militairen op den bezoeker maken.
Het zijn de graven van hen, wier namen in het marmer aan de
poort zijn gegrift, doch ook van hen, die ten gevolge van door
gestane vermoeienissen en ontberingen te velde het leven lieten.
Temidden van deze graven bevinden zich de volgende gedenk-
teekenen met de daaronder vermelde opschriften.
1. Generaal-Maj oor Pel, Civiel en Militair Gouverneur van
Atjeh en Onderhoorigheden, op 24 Februari 1876, tijdens den
tocht door de XXVI Moekims in de juist veroverde kampong
Tonga overleden aan slagaderbreuk.
AAN JOHANNES LUDORIUS JAKOBUS
HUBERTUS PEL, GEBOREN TE MAAS
TRICHT 10 JAN. 1823. OVERLEDEN TE
ATJEH OP 24 FEBRUARI 1876.
2. Eerste Luitenant der Maréchaussée H. M. Vis, Ridder
M.W.O. 4e KL, na een schitterende doch helaas te korte loopbaan
in het Padang Tidji'sche gesneuveld toen hij, tijdens een door
hem als waarnemend civiel gezaghebber bijgewoonde omsingeling
van een woning, een Europeesch soldaat wilde terughouden van
diens onbesuisd optreden.
987
