1182
geduid als M.B.T. (Motor torpedo boat), „Sohnellboote" en M.A.S. (Motoscafi
anticommergibili)
De thans in dienst zijnde vedettes onderscheiden zich voornamelijk door
haar groote snelheid. Zij hebben zich ontwikkeld uit het type der torpedo
booten doch zijn anders bewapend en bemand. Het groote nut, dat voorheen
van deze motorscheepjes werd verkregen, maakte ze na het einde van den
vorigen oorlog overal tot een onderwerp van bestudeering. Met uitzondering
van Duitschland, dat om nader aan te geven redenen de voorkeur gaf aan
een grootere waterplaatsing, hebben alle marinemogendheden het 20-tons
vaartuig gekozen, met een snelheid van 40 tot 50 knoopen. Het doel dat
men, althans in den vorigen oorlog, met deze motorbooten trachtte te bereiken,
was te kunnen varen boven de mijnversperringen en de anti-duikbootnetten
in ondiepe wateren en te trachten vijandelijke oorlogsvaartuigen, die zich
achter zulke verdedigingsmiddelen in veiligheid hadden gebracht, te ver
rassen. Tevens moesten zij bruikbaar zijn voor bewakingsdienst, het jacht
maken op onderzeebooten, het leggen van een rookgordijn voor het be
schermen van convooien, enz.
In Engeland werd het eerste ontwerp van een vaartuig als bovenbedoeld
aan de orde gesteld door een drietal jonge marine-officieren, Hampden,
Bremmer en Anson. De bedoeling was een snelle boot, aangedreven door
een benzinemotor en bewapend met één enkele torpedo op een groot oorlogs
schip mede te voeren. Bij de Duitsche mijnenvelden aangekomen zou de
motorboot over boord worden gezet. Deze zoogenaamde C.M.B.'s (coastal
motor boats) moeten dan verder op eigen kracht de Duitsche oorlogsschepen
opzoeken en aanvallen. Aan dezen opzet was onverbrekelijk de noodzakelijk
heid verbonden om de geheel uitgeruste booten niet zwaarder te maken
dan 4,3 t, zijnde het maximum gewicht, dat door de Engelsche kruisers
te water kan worden gelaten. Deze voorwaarde dwong tot zeer lichte con
structie, met alle daaraan verbonden nadeelen. De normaal-torpedo, die
een ton weegt, was te zwaar, zoodat een speciaal type van 650 kg (kaliber
457 mm) werd ontworpen. De lichtste motor, die het vereischte vermogen
kon leveren, woog 950 kg, zoodat voor den romp, de torpedo-lanceerinrichting,
de brandstof, de bemanning en de verdere uitrusting slechts 2.700 kg overbleef.
De vorm van het vaartuigje zou die van een raceboot zijn. De gemiddelde
snelheid der eerste afgeleverde vaartuigen van deze soort was 33,5 knoop.
De 250 pk motorvermogen werden op één schroef overgebracht die, om
beschadiging door kabels of nétten te voorkomen, spiraalvormig was, een
constructie, welke reeds vroeger was toegepast in wateren met veel plan
tengroei.
Hoewel het type schip zeer doelmatig bleek te zijn, moest het denkbeeld
om het aan boord van grootere schepen mede te voeren spoedig worden
prijsgegeven in verband met de bovenbedoelde gewichtsgrens. Men ging
nu over tot verdubbeling van de lainceerinrichting, de lengte van het vaartuig
werd 16,75 m, het totaalgewicht (volledig uitgerust en bemand) 12,5 t, terwijl
de snelheid tot 35 a 40 knoopen werd opgevoerd. Ter verdediging tegen
vliegmachines werden aan dek twee mitrailleurtorens gebouwd.
De grootste moeilijkheid bij het geheele ontwerp bleek de motor, die aan
veel hooger eischen moest voldoen dan die van een raceboot, immers uren
achtereen onder vaak zeer ongunstige weersomstandigheden op volle toeren
zou moeten draaien. De boot (welke als 55' bekend staat) kreeg ten slotte
twee 12-cylinder-motoren van elk 375 pk (146 mm boring slag 178 mm)
Andere marines zijn na den vorigen oorlog op motoren van bijna 1.000 pk
overgegaan. De werking van de lanceerinrichting is als volgt. Nadat de
lanceerinlading van ongeveer 1,5 kg cordiet is ontstoken, drijft de gasdruk
een zuiger weg, die de torpedo afschiet. Deze.glijdt langs een eikenhouten,
met brons bekleede baan. De te doorloopen weg komt met de eigen lengte
van dit projectiel overeen (ongeveer 5 m) de zuiger werkt echter slechts
over de helft van dezen afstand, omdat zoodra de geleivinnen het einde
der baan gepasseerd zijn, de torpedo vanzelf in het water valt. Op dat
oogenblik heeft dit wapen een achterwaarts gerichte snelheid van ongeveer
