is een fout gemaakt. Het punt P ligt dus in de lijn zijpost
D, maar op een eenigen afstand van D verwijderd.
Daar de plaatsen van cop. (directiepunt) en zijpost met juist
heid bekend zijn, is de driehoek cop. zijpost P te construeeren
(2 zijden en de ingesloten hoek zijn bekend).
Hieruit vindt men de richting en den afstand van het directie-
punt naar P, zijnde de meetrichting en de meetafstand.
De fout in de plaatsbepaling moet door schieten worden ver
beterd. Om dit te kunnen bereiken is het noodzakelijk, dat de
aanslagen zich voor den waarnemer ten opzichte van het doel
afteekenen, m.a.w. dat zij om en nabij de zich steeds verplaat
sende waarnemingslijn hlijven vallen. Dit is slechts mogelijk
wanneer de opeenvolgende trefpunten z.v.m. in de waarnemings-
lijn worden geconstrueerd.
De wijzen van schatting van koers en snelheid, van correctie
op de waargenomen afwijkingen en van verwerken van de cor
recties door de vuurleiding, worden bepaald door den eisch,
dat de schoten steeds z.v.m. om en nabij de waarnemingslijn
moeten blijven vallen.
De snelheid van het doel kan op tweeërlei manieren worden
vastgesteldzij kan worden geschat öf geconstrueerd uit den
geschatten koers, den geschatten afstand en de gemeten doorzei
ling. Geschatte gegevens zijn altijd aan fouten onderhevig. Het
is daarom van belang, na te gaan hoe of de fouten in koers, snel
heid en afstand zich voor den waarnemer zullen voordoen, zulks
ten einde de geschatte gegevens door het geven van correcties
te kunnen verbeteren. Voorwaarde van deze verbetering is, dat
bepaalde fouten zich volgens vaste regels moeten gedragen doen
zij dat niet, dan is het geven van goede correcties onmogelijk.
Wij zullen aanvankelijk uitgaan van de aanname dat zoowel
koers als snelheid worden geschat. Neemt men bepaalde fouten
in de geschatte gegevens aan, dan is het mogelijk te berekenen,
waar de geconstrueerde trefpunten van de batterij zich ten
opzichte van het doel en van den waarnemer in den zijpost zullen
bevinden.
Op deze wijze wordt een vrij zuiver beeld verkregen van de
grootte en van den zin, waarin verschillende fouten in koers,
snelheid en afstand zich voor dien waarnemer zullen afteekenen.
1091
Figuur 13.
COyO.
1. Het schatten van koers en snelheid.