1136
eveneens afwisselend op één der kleine kruisers. De Bakboords kanons
van 15 cm moeten werkeloos blijven. Een dergelijke vuurvendeeling
wordt dezerzijds alleen mogelijk geacht met zelfstandig vurende kanons,
hetgeen aannemelijk is, omdat de vuurleiding vermoedelijk verstoord
was.
Het feit dat èn Ajax èn Achilles nog onbeschadigd zijn duidt wel op
het geringe effect van het vuur met vuurverdeeling, een ondervinding
waarvan ieder artillerist kan getuigen.
De vuuruitwerking van de lichte kruisers is thans dubbel nuttig. In
de eerste plaats brengen zij ernstige schade bij den vijand en noodzaken
zij hem tot afdraaien, maar zij ontlasten daarmee de Exeter van den
zwaren artilleristischen druk door de Graf Spee tot nog toe op dat
schip uitgeoefend.
0632. De Exeter lanceert Stuurboords torpedo's. Afstand 12.000 m.
De vaart van de lichte kruisers bedraagt 28 mijl.
Dit beteekent dus een aanzettijd van 14 mijl tot 28 mijl in achttien
minuten.
0637. De Ajax katapulteert haar vliegtuig.
Katapulteeren was blijkbaar mogelijk ondanks eigen geschutvuur,
zware luchtstooten en aanslagen van den vijand.
Bij den N.W.-koers van de Graf Spee en den Z.O.-wind zou eventueel
de nevel bij de Duitschers zeer gunstig vallen. Daarom stuurt de
Ajax de vliegtuigen de lucht in.
0637. Afdraaimanoeuvre van de Graf Spee, daartoe gedwongen door over
stelpend vuur van den vijand en door lanceeren Exeter. Het schip dekt
zich achter een nevel-rookscherm.
0638. Begin achtervolgingsmanoeuvre van de Engelsche lichte kruisers t.o.v.
de Graf Spee. De gevechtskans is gekeerd.
Ajax en Achilles, nu 31 mijl loopend, volgen den vijand op Westelijken
koers. Zij benutten hun vaartoverschot om den hoek van maximum
utilisatie te verkrijgen, zoo nu en dan een deel der Bakboords breedezij
prijsgevend om in ieder geval tot korteren afstand (9.000 m) te komen.
0638. Exeter, reeds afzakkend door vaartverlies, keert ondanks hevig vuur
van den vijand de Bakboords torpedobatterij naar de Graf Spee toe
en lanceert op ongeveer 12.000 m.
Bij deze toedraai-manoeuvre wordt Exeter nog tweemaal door een
granaat van 28 cm getroffen. Het schipt blijft echter doorvechten en
draait weer op Westkoers met de Graf Spee mede.
Om den achtertoren in het vuur te kunnen houden moet het afzak
kende schip, dat ook nog slagzij maakt, steeds meer Bakboord uit gaan.
De waarnemer uit het Ajax-vliegtuig meldt„Exeter staat in brand
Ik vrees dat het afgeloopen is met dit schip
0640. Vuurverstoring hij de beide Engelsche lichte kruisers. Een in de nabij
heid van den commandotoren springende granaat van 28 cm veroor
zaakt verwarring aan boord van de Achilles. De vuurleider verliest voor
een oogenblik het bewustzijn. De kanons raken hun doel kwijt.
Als gevolg van deze vuurverstoring van de Achilles werd ook het vuur
van de Ajax ontregeld.
Hoe is dit mogelijk Deed de vuurleider hier dienst als centraal-
richter of -bakser Het moest haast wel
Bij een ingeschoten batterij kan de vuurleider gerust een oogenblik
uitvallen zonder dat de kanons hun doel kwijt raken. Centraal-richter
en -bakser houden den periscoop wel op het doel. Captain Parry schrijft
echter de stagnatie van het vuur toe aan het bewusteloos raken van
den vuurleider.
Wel zegt hij ook, dat een lid van de bemanning, dat vlak naast den
vuurleider stond, werd gedood. Dit zou natuurlijk de centraal-richter
of -bakser geweest kunnen zijn.