gelegd1). Wij zullen trachten, het te schilderen in de beperktere
ruimte, die een tijdschrift kan bieden en vooral, uit de groote
hoeveelheid stof die steenen op te graven, die voor het bouwwerk
van de huidige verdediging nog bruikbaar zijn gebleken.
ENGELAND'S POSITIE IN EGYPTE.
Wat zocht en zoekt Engeland in Egypte Tot gemeengoed
geworden moderne begrippen bezigend, kunnen wij een kort
antwoord geven geen „levensruimte" maar bescherming van een
zijner „levenslijnen". Dit echter niet als in de praktijken van de
totalitaire holle bolle Gij zen, die eerst buiten hun levensruimte
een levenslijn ontdekken, bij een golden opportunity de een met
de ander laten samenvallen, hetgeen na verloop van tijd zooals
vanzelf spreekt wordt gevolgd door een nieuwe ontdekking. Neen,
zoo is het in Egypte niet gegaan, daarentegen. Onderwerping,
uitbuiting en knechtig van dit land is nooit het einddoel geweest.
Daarmede kon de bescherming van Engeland's belangen op den
duur niet gebaat zijn. De veiligheid van zijn „levenslijn" eischt
orde, rust, stabiliteit, een krachtig Egypte, dat Albion zoo goed
gezind is, dat zijn tegenstanders geen kans krijgen, het daar schade
te doen.
Waar wij hiervoor spraken over Engeland's levenslijn slag
ader heette dat in de terminologie van een kwart eeuw terug
zal menigeen hebben gedacht aan het Suezkanaal. Inderdaad gaat
het daarom, doch slechts „onder meer". Het beste bewijs daarvoor
is, dat Engeland ook vóór het graven van dat kanaal niet onver
schillig stond en kon staan tegenover de machtsverhoudingen in
Egypte. Men dient het begrip daarom ruimer te nemen. Spreken
de Engelschen zelf niet van „the road to India", een weg, welks
economische, politieke en strategische beteekenis in den loop
van deze verhandeling meermalen duidelijk aan het licht zal
treden.
The road to India. Doen wij de Engelschen te kort, wanneer
wij vaststellen dat het Napoleon is geweest, die het eerst de
beteekenis van Egypte als bruggehoofd op den weg naar Azië
heeft ingezien Welk een slag zou hij het Britsche Rijk hebben
toegebracht, hadde hij hier vasten voet gekregen Helaas voor
hem was zijn grootste tegenstander niet langzaam van begrip
de tijdelijke vereenigde Engelsche en Turksche krachten dwongen
42
1) De voornaamste, in de bibliotheek van het D.v. O. aanwezige, zijn:
Official history of the Great War Militairy operations, Egypt Palestine
Wavell, The Palestine campaigns (waarin een uitgebreide bronnenopgave);
Douen, L'attaque du Canal de Suez
Stiénon, Les campagnes d'Orient
Liman von Sanders, Fünf Jahre Türkei
Schwarte, Der grosze Krieg, 4de deel.
