202
zou zijn van zijn volgend offensief, hetgeen derhalve de medewerking van
Spanje en in zeker opzicht ook van Frankrijk zou impliceeren. Een der
gelijke zet zou dan een poging zijn, de Britsehe vloot in de Middellandsche
Zee te immobiliseeren en dus zeer zeker op een juiste basis berusten.
Het is in dit verband niet, althans niet voldoend duidelijk, waarom de
Duitschers de Italiaansche débacle zoo lang rustig hebben aangezien. De
Italiaansche legers namen een, voor het Britsehe rijk en de blokkade zeer
gevaarlijke, positie in. Men heeft tot voor kort wel beweerd, dat een opmarsch
uit Sidi Barani naar Egypte en het Suezkanaal niet goed uitvoerbaar was,
maar Gnl. Wavell heeft het tegendeel bewezen. De Italianen hadden dus
de mogelijkheid, aan het blokkadefront een zwaren klap toe te brengen
waarom men zijn krachten verdeelde en in stede van alles te concentreeren
op een veldtocht door de woestijn in o. richting, ook nog Griekenland bin
nenviel, zal voorloopig wel een raadsel blijven. Evenmin valt te begrijpen,
waarom de Duitschers zoo lang hebben getalmd met het geven van actieven
steun aan den asgenoot, waarvan men in Berlijn toch a priori moest aan
nemen, dat hij een zwakke militaire broeder was. Men heeft zoodoende een
werkelijk mooie gelegenheid laten voorbijgaan. Een bezetting van Egypte
door de as zou, afgezien nog van de moreele waarde, van groote strategische
beteekenis zijn geweest. Wel mag men aannemen, dat de Britten het Suez
kanaal dan wel tijdig onbruikbaar zouden hebben gemaakt, maar bij den
huidigen stand van de techniek zou een herstel slechts een kwestie van
maanden zijn geweest.
Het is echter anders geloopen. Churchill heeft het aangedurfd, Wavell met
een relatief zwakke troepenmacht dwars door de woestijn te laten aanvallen
op het leger van Graziani. De Britsehe premier heeft later toegegeven, dat
het een waagstuk was. Maar het slaagde Het was hier niet een kwestie
van moeilijke manoeuvres en een ingewikkelden strategischen opzet. De
tegenpartij had zich verschanst het ging er nu maar om, den aanval goed
te „timen" en de samenwerking tusschen leger, vloot en luchtmacht te
regelen. Dat klopte als een bus. En toen de Italianen geen enkele poging
ondernamen, den Britschen aanval in de war te sturen, konden Waveils
troepen hun zegetocht voortzettenSolloem, Bardia, Tobroek, Derna,
Het moreel van de Italianen, toch al niet hoog, schijnt nu wel definitief
te zijn gebroken. Ook op de troepen in Albanië en Abessinië moet de serie
nederlagen wel een diepen indruk maken. De Britten hebben nu een kans
en Churchill is er de man niet naar, die ongebruikt te laten het verlies
van Abessinië zou op de Italiaansche bevolking een geweldigen indruk ma
ken, al zou de strategische beteekenis niet zoo heel groot zijn. De hoofd
zaak is hier, dat de bedreiging van Egypte voorloopig van de baan is.
De strategische beteekenis van Tunis wordt nu met den dag grooter en
daarmede de positie van de Fransche troepen onder generaal Weygand
van meer belang. Zou hij zich bij het vrije Frankrijk voegen, dan hebben
de Britten de kans, zich van geheel N.-Afrika meester te maken en daar
mede ook van Spaansch Marokko, zoodra de Spanjaarden al dan niet vrij
willig gemeene zaak met de as zouden maken. Het zou eventueel een kwestie
van tijd worden. Een vermeestering van Ceuta zou een goede tegenzet zijn
tegen een Duitschen aanval op en zelfs verovering van maar dat is nu
juist niet zoo heel eenvoudig Gibraltar.
Hitier heeft, zij het te elfder ure, besloten Italië te helpenDuitsche
duikbommenwerpers maken nu de Middellandsche Zee onveilig, Sicilië
schijnt door Duitsche troepen bezet en Malta had zware aanvallen te ver
duren. Het is vermoedelijk te laat om nog op Afrikaanschen bodem te
strijden, maar nu schijnt het doel te zijn, een wig te drijven in het Britsehe
Middellandsche Zee-front. Wat dan verder in het o., in Egypte niet gelukte,
zal aan den w. uitgang moeten worden geprobeerd. Daarom lijkt het stra
tegisch juister, rekening te houden met een Duitschen opmarsch door Spanje
dan met een directen aanval op Engeland. Maar, zal Franco zich daartoe
leenen Overigens 'bestaat natuurlijk ook de mogelijkheid, dat de Duitschers
