204
het laatste moment wil verbergen, zich als Japanner voordoet. Of hij echter
heelemaal om Kaap Hoorn of Kaap de Goede Hoop naar den Pacific is
gekomen dan wel in een Japansche haven zijn avontuurlijken tocht begon,
is niet te zeggen. We moeten voorloopig wel met het Japansche dementi
genoegen nemen.
Prins Konoe, de Japansche premier, Matsuoka de minister van buiten-
landsche zaken en de beide defensie-ministers hebben in de laatste weken
heel wat verklaringen afgelegd. Zij zijn van meer belang, dan men wel eens
wil aannemen. Een ieder, die ook maar eenigszins van de toestanden in
Japan op de hoogte is, weet dat de uitlatingen van regeeringspersonen
tegenover de volksvertegenwoordigers van het allergrootste belang zijn omdat
zij de gewoonte hebben, hier min of meer onverbloemd de waarheid te
zeggen. Hoe vaak werd een protesteerend ambassadeur of gezant niet ont
vangen met de woorden „Waarom beklaagt U zich nu pas Wij hebben in
den Rijksdag ons standpunt toch uitvoerig uiteen gezet. U kon dus weten,
wat wij van plan waren". Het systeem is hetzelfde als indertijd aan Bis
marck werd toegeschreven men zegt de waarheid in de hoop, dat de
tegenpartij niet zal willen gelooven dat men hem inderdaad de waarheid
vertelde.
Aangezien Nederlandsch-Indië herhaaldelijk genoemd werd, zullen we
goed doen de Japansche regeeringsverklaringen met aandacht te volgen.
Zoo kon men bijv. uit de door het nieuwe hoofd van de Japansche missie
in Batavia voor zijn vertrek uit Japan afgelegde verklaringen zonder veel
moeite de Japansche eischen distilleeren, die de Associated Press heeft bekend
gemaakt. Het doet alleen wel eenigszins vreemd aan, ze uit de buitenlandsche
pers te moeten vernemen.
Onze gezant in Tokyo, gnl. Pabst, heeft inmiddels in opdracht van onze
Regeering in Londen duidelijk verklaard, dat Nederlandsch-Indië geen
nieuwe orde in Azië zal erkennen, hoe gaarne we overigens met Japan
handel willen drijven. Dit zal in Tokyo wel indruk hebben gemaakt, want
men vergeet buiten Japan maar al te vaak, dat in het Oosten en vooral ook
in Nippon het gezag van een diplomaat stijgt met het klimmen der jaren.
Het staat voor ons vast, dat de Duitschers Japan in den Pacific laten zorgen
voor wat in de strategie een diversie heet, opdat Amerika niet zijn volle
kracht tegen Duitschland zal kunnen inzetten. Het is ook nog een vraag,
of de Japansche Marinestaf niet heeft gerekend op Italiaansche hulp via
het Suezkanaal toen hij aan het drievoudig verbond zijn sanctie gaf.
Stalin blijft hardnekkig weigeren, zijn kaarten open te leggenhij
was zelfs zoo onvriendelijk met het onderteekenen van de voorloopige
visscherij-overeenkomst te wachten tot 2 Januari tot Tokyo weer een
aantal concessies had gedaan, al zegt Domei, dat de voorloopige overeenkomst
ditmaal voor vijf jaar werd verlengd.
De strijd in China blijft het groote blok aan het been men komt niet
meer voorwaarts al worden met regelmatige, tusschenpoozen groote troepen
bewegingen aangekondigd. Geen wonder, dat Prins Konoe, die ook eerste
minister was tijdens het begin van het conflict, nog eens duidelijk heeft
doen uitkomen, dat Japan wel heel gaarne vrede zou sluiten, al vergat hij
daarbij, dat voor een dergelijke handeling twee partijen noodig zijn en
Chiang Kai Shek er niet aan schijnt te denken, de hem toegestoken hand
te aanvaarden. Waarom zou hij ook Japan zal het bezette gebied op den
duur toch wel moeten ontruimen.
Tusschen Thailand en Indo China was de toestand zeer gespannen wilde
men de telegrammen gelooven, dan werd er zelfs ernstig gevochten, maar
geen van beide partijen scheen er toch erg op gebrand te zijn, de zaken
op de spits te drijven, zoodat Japan de kans kreeg, hier als vredesstichter
op te treden.
F.
