geringeren aard is dan in Nederland. Hiertegenover staat de
mogelijkheid voor den vijand van een uitgebreider gebied van
actie. Als gevolg hiervan zal onze organisatie kunnen volstaan
met een groot aantal kleine bewakingsdetachementen met groote
vuurkracht en, daarnaast, met zeer snel verplaatsbare troepen.
Overschatting van evengenoemd gevaar zou leiden tot den inzet
van te veel troepen voor den afweer daarvan, hetgeen zou be-
teekenen dat aan de eigenlijke hoofdactie noodeloos krachten
zouden worden onttrokken, in strijd derhalve met het hiervoren
vermelde beginsel van de „économie des forces".
Was het alzoo mogelijk, onze organisatie van de verdediging
van het achterland in korten tijd te moderniseeren, ook op ander
gebied is niet stil gezeten. Het pantsergevaar vond reeds vóór den
oorlog een antwoord in de aanschaffing van pantserafweergeschut
en tankbuksen, terwijl ruime uitbreiding werd voorzien. Dat de
noodzakelijkheid, tegenover snelheid in optreden van den vijand,
gepantserde snelheid te stellen, werd begrepen, blijkt uit de aan
schaffing van snelle, in onze terreinen bruikbare vechtwagens.
De weg naar motorisatie was ingeslagen. Verdergaande plannen
waren geconcipieerd en de uitvoering wachtte slechts op het
beschikbaar komen van het benoodigde materieel. Naar mate dit
arriveerde kon aan den verderen uitbouw van een moderne
organisatie van het veldleger worden voortgewerkt.
In welke richting zij op grond van de in Europa opgedane
ervaringen moest gaan, moge in het kort worden uiteengezet.
In Noorwegen zagen we een aantal aanslagen op verschillende,
op grooten afstand van elkaar gelegen, punten aan de kust, gepaard
met een snelle vermeestering uit de lucht van landingsterreinen
en enkele landingwaarts gelegen belangrijke punten. Een en
ander geschiedde niettegenstaande aan Duitsche zijde geen mees
terschap ter zee bestond. Na deze aanslagen wist men deze punten
niet alleen te behouden, doch ook door snelle actie van gemoto
riseerde en gemechaniseerde eenheden, gesteund door krachtige
luchtactiviteit uit hun isolement te verlossen en met de grond
strijdkrachten van den verdediger af te rekenen. Afgezien van
den factor „verraad", waren de oorzaken van het succes snelheid
en verrassing eenerzijds en de onmogelijkheid van snelle tegenactie
anderzijds.
In onze verhoudingen, met een meer dan waarschijnlijk mees
terschap ter zee van den vijand, zal op vorengenoemde methode
moeten worden gerekend, zij het ook zooals hiervoren vermeld
v.w.b. landingen uit de lucht op beperkte schaal. Aan laatst
genoemd gevaar wordt, blijkens het voorgaande, het hoofd geboden
door een moderne organisatie van de verdediging van het achter
land. Op eerstgenoemd gevaar gelijktijdige landingen op
verschillende punten met waarschijnlijk ergens een hoofdactie,
gevolgd door snel oprukken naar het binnenland moet het
antwoord van een moderne organisatie luidenverdediging van
115