staf wordt ingedeeld, moet hij zich een onderdeel van dit geheel
voelen, zich als een raadje inschakelen in het staf-raderwerk. Hij
geve zich van den beginne af als goed kameraad, zonder terug
houdendheid, met bereidheid, eigen belangen voor het geheel op
te offeren zoowel minderwaardigheidscomplexen als overschat
ting van eigen belangrijkheid zijn uit den booze.
In de zoojuist gemaakte vergelijking met den assistent bij een
operatie hebben wij één punt genoemd, dat ook in verband met
dat wat ons thans bezig houdt van groote beteekenis is. Wij hebben
gememoreerd, dat een assistent steeds op zijn qui-vive moet zijn
voor eventueele complicaties, die onder een operatie kunnen optre
den. Ook deze eisch vindt zijn weerspiegeling in de taak van den
arts in oorlogstijd.
Want een van de voornaamste eischen, die wij aan den arts
eigenlijk aan iederen officier moeten stellen is, dat hij moet
kunnen vooruitzien naar mogelijkheden, die zich zouden kunnen
voordoen. En niet alleen moet hij dit kunnen, hij moet dit ook
voortdurend doen.
Maar al te vaak zien wij bij geneeskundige oefeningen, dat een
arts eerst overweegt, welke maatregelen hij dient te treffen, wan
neer de omstandigheden, die deze maatregelen vereischen, zich
ook daadwerkelijk hebben voorgedaan. Doch op dit oogenblik is
hij reeds te laathij loopt met zijn beslissingen achter de omstan
digheden aan.
En speciaal bij het werk van den militair geneeskundigen dienst,
waarbij de „critieke tijd" den allerbelangrijksten factor vormt voor
het al of niet slagen van de behandeling der patiënten, is tijdverlies
ernstig verlies. Reeds zoo vaak moeten wij door de technische nood
zaak, door de onmogelijkheid, onze gewonden te bereiken of te
transporteeren, een tijdverlies accepteeren, dat hun genezings
kansen ernstig benadeelt. Een onnoodig tijdverlies, veroorzaakt
doordat de voorbereidingen onvoldoend zijn getroffen, doordat
een situatie niet is voorzien, is stééds een kunstfout.
Voortdurend, zoowel gedurende den marsch, als bij het gevecht,
dient de arts zich te realiseeren, wat er zou kunnen gebeuren
dient hij zich door verkenning, door kaartstudie op de hoogte te
houden van de mogelijkheden, die het terrein, het wegenstelsel,
de gebouwen in de omgeving hem bieden voor de uitvoering van
zijn taak indien er plotseling een onverwachte actie zou plaats
vinden.
Meer gedetailleerd de bataljonsarts zal steeds in de kampongs,
die hij passeert, uitzien naar gelegenheid voor oprichting van een
hulpverbandplaats de detachementsarts zal voortdurend denken
aan de eventueele noodzaak tot aantrekken van gedeelten van zijn
T.A., zal er, indien hij een V.P.A. tot zijn beschikking heeft, op
uit zijn, gebouwencomplexen te vinden voor het oprichten van
een Hd.V.P. hij zal mogelijkheden verkennen voor het inzetten
van een Gas-V.P.A., of, indien hem een dergelijke afdeeling niet
145
