doorzien den opzet, het land te dwingen tot partijkiezen, niet
en loopen met open oogen in den val. Nog trachten de diplomaten
een oplossing te vindenzij heeft veel kans van slagen, wanneer
de Russen een einde maken aan alle gepraatden lsten November
verklaren zij Turkije den oorlog. Engeland en Frankrijk volgen
den 5den.
De gezanten hebben den strijd verloren. Doch in Egypte is het
tweede groote, voor Frankrijk bestemde, convooi 36 schepen,
weder een 25.000 man reeds gepasseerd, evenals de Wessex
territoriale divisie, op weg naar Britsch-Indië ter aflossing en
vrijmaking onderdeel van Kitchener's plan van nog meer
troepen. En in Egypte zelf beschikt, generaal Maxwell nu in de
delta over de East Lancashire territoriale divisie en aan Britsch-
Indische troepen te Port Said, Ismaila en Suez over 2 brigades
(8 bataljons) infanterie, 2 bergbatterijen (begin October te Ismaila
geland) en het Bikanir kameelkorps (eind October te Suez).
Den 2den November heeft hij den staat van beleg afgekondigd
en bij proclamatie aan de bevolking bekend gemaakt, dat Engeland
ter verzekering van Egypte's veiligheid de militaire controle op
zich neemt. Vier dagen later volgt een tweede proclamatie Enge
land is nu in oorlog met Turkije, aanvaardt de gevolgen daarvan
ten volle, doch zal voor de verdediging van Egypte geen gebruik
maken van zijn onderdanen, waarvan het verwacht, dat zij zich
onzijdig zullen houden.
Zes weken later, den 18den December wordt Abbas II afgezet,
het Britsche protectoraat over Egypte afgekondigd en, om goed
te doen uitkomen, dat de Turksche suzereiniteit over dat land thans
ten einde is, den dag daarop Hussein Kemal Pacha benoemd tot
Sultan van Egypte.
Het Oostfront I.
Het krijgstooneel.
Beginnen wij op Turksch gebied, dan moeten wij in de eerste
plaats vaststellen, dat de Sultans zulks in volkomen tegen
stelling met den lateren president Kemal Ataturk nimmer een
bepaalde spoorwegpolitiek hadden gevoerd. De aanleg van de
uit militair oogpunt zoo belangrijke spoorwegen was geheel over
gelaten aan vreemdelingen, die uiteraard in de eerste plaats
hun eigen commercieele of politieke (Bagdad-Bahn) doeleinden
nastreefden. Was er daardoor wat betreft een actie tegen Egypte
geen sprake van een spoorwegnet, ook de stamlijn verkeerde nog
in een toestand, die militaire operaties wel allerminst begunstigde
(zie schets 1) onderbrekingen in Anatolië, verandering van
spoorbreedte in Syrië, geheel ontbreken van langsverbindingen
in Palestina, gering aantal locomotieven en rijtuigen, gebrek aan
baanmaterieel als rails e.d., noodzaak, bij afgesneden toevoer van
163
