192
Engeland daarentegen heeft meer begrip getoond voor het wezen van een
luchtmacht, dat in zoovele zaken overeenkomst vertoont met het karakter
van een zeemacht en daardoor op het laatste nippertje zijn verwaarloozing
van de landmacht kunnen compenseeren. Duitschland heeft den weerstand
der Lage Landen onderschat, waardoor een fatale vertraging van het tempo
intrad. Het mag ons voldoening schenken, dat wij nog deze bijdrage heb
ben kunnen leveren aan de verdediging van Engelandondanks ver
waarloozing van alle Nederlandsche weermachtmiddelen als gevolg van het
door onderling krakeelende politieke partijen tot niet-handelen doemen van
de uitvoerende macht.
Het nemen van de basis Engeland met in hoofdzaak lucht- en landmacht
is niet gelukt, het vestigen van bases aan de overzijde van den Atlantischen
Oceaan door de vijfde colonne is niet gelukt. Doch wel is gelukt het vestigen
van een breede uitvalsbasis aan de West-Europeesche kust voor de tegen-
blokkade. En ook het hoofddenkbeeld van de oorlogvoeringstrijd om de
bases, kan Duitschland niet meer loslaten. Het komende winter- en voor
jaarsoffensief zal een hernieuwing van dezen strijd te zien geven. Wij mogen
ons geen illusies maken, dat dit offensief niet met formidabele kracht zal
worden gevoerd. Het Duitsche leger is in tact en in sterkte toegenomen,
het heeft den tegenstand van de Royal Air Force onderkend en spaart nu
zijn luchtvloot om straks niet de rekenfout van 1940 te maken. Is het sterk
genoeg om tegelijk Engeland zelf aan te tasten en op te treden in de
richting van het Nabije Oosten? Zal het Japan kunnen verleiden tot een
voor dat land fatalen stoot naar het Zuiden Vele moeilijkheden zal Duitsch
land op zijn weg vindente veroveren bases liggen alle voor landmacht
moeilijk te bereikengedekt door zee, zooals Engeland, Malta, Perim en
Nederlandsch-Indië, door woestijngebieden als Alexandrië of met een ander
moeilijk begaanbaar terrein in den rug, zooals Gibraltar gedekt door het
over-zee gevoede Spanje, Britsch-Indië met slechts een kwetsbare Burma-
grens, Singapore met het tropische gebied van Malaya in den rug. Om
het olie-bekken van Mosoel te bereiken moet het bergland in Anatolië wor
den gepasseerd.
De strijd om de bases is reeds ingezetEngeland heeft zich versterkt in
het Midden-Oosten. Zal Lybië geliquideerd, Albanië bezet kunnen worden
vóór het Duitsche voorjaarsoffensief Amerika richt bases in op alle bruik
bare „stepping-stones" in het midden van den Stillen Oceaan in den Weste
lijken Pacific zal de vloot van de Vereenigde Staten pas krachtig 'haar macht
kunnen doen gelden, wanneer zij ook daar bases tot hare beschikking heeft.
Singapore wordt versterkt met land- en luchtmacht om op alle eventuali
teiten voorbereid te zijn. In 1941 zal het woord óók weer zijn aan de land
machten.
De grondslag voor het Romeinsche Rijk werd eerst hecht gevestigd door
het vernietigen van de vlootbasis Carthago ondanks de volkomen beheer-
sching alle mogelijke bases om de Middellandsche (wereld-)Zee geraakte
het Romeinsche Rijk in staat van ontbinding door de mokerslagen van de
Barbaren over zijn landgrenzen van Rijn en Donau. De verovering van
Brielle (te landen de victorie van Alkmaar gaven een eigen basis in
Holland aan de Geuzen vloten, waaruit de Nederlandsche zeemacht zou
groeien. Niettegenstaande Engeland en zijn bondgenoot Nederland de zeeën
beheerschten, was het noodig, dat John Churchill (meer bekend als de
hertog van Marlborough) den slag bij Blenheim won om de macht van
Lodewijk XIV, door de autarkie van Colbert gedekt tegen blokkade, te
doen tanen. E>e val van Port Arthur door den aanval van de landzijde
maakte een einde aan de mogelijkheid tot het onderhouden van een eerste
klasse Russische vloot in de Chineesche wateren.
Daarentegen stelde het behoud van de basis Holland in 1672 de Ruyter
in staat schitterende overwinningen ter zee te behalen.
Het weerstaan van een aanval te land op Gibraltar bevestigde de Engelsche
heerschappij in de Middellandsche Zee. De Barbarijsche zeeroovers konden
