193
eeuwenlang diezelfde zee afschuimen, omdat hun bases in Noord-Afrika
niet konden worden aangetast. Napoleon ging onder, omdat hij er niet in
slaagde de Engelsche bases (waaronder ook toen Engeland zelf) te veroveren.
Laten wij vooral uit deze laatste voorbeelden de kracht putten om den
totalitairen stormloop in 1941 te weerstaan, om in staat te zijn daarna den
genadestoot te land toe te brengen. En laat ons tevens uit de historie de
telkens weer vergeten les trekken, dat geen weermachtsdeel verwaarloosd
kan worden.
Ook Engeland en de Vereenigde Staten hebben deze les opnieuw geleerd
en versterken zee-, lucht- en landmacht.
BACTERIËN ALS STRIJDMIDDEL
Het A.I.D. van 30 December 1940 bracht de volgende beschou
wingen over de vraag Kunnen bacteriën in den oorlog toepas
sing vinden
Yperen, 22 April 1515.
Op éénzelfde oogenblik werden, in de voorste lijn der Duitsche stellingen,
zesduizend ketels, gevuld met 'het giftige chloorgas, opengedraaid. Begunstigd
door een zachten wind kwam een zes kilometer breede gaswolk verraderlijk
op de loopgraven der Geallieerden aandrijven, waar de soldaten, onbekend
met het nieuwe strijdmiddel, verzuimden, de noodige maatregelen te treffen.
Vijftienduizend slachtoffers, waarvan bijna vijfduizend dooden, vormden den
eersten buit, door het monster strijdgas binnengehaald.
Cambrai, November 1917.
Uit den grijzen ochtendmist, welke de Engelsche stellingen verborg, kwa
men bij tientallen vreemdsoortige monsters op rupsbanden aangekropen,
dood en verderf om zich heen zaaiend. Bij honderden sneuvelden de Duitsche
soldaten, wier vuur tegen de gepantserde machines niets uitrichtte. Ook nu
had het bij verrassing toepassen van een onbekend, beter gezegd nog niet
gebruikt, wapen, de verstarring van het front opgeheven.
Een nieuw strijdmiddel het was het eenige, om het evenwicht in de
militaire balans naar eigen zijde te doen doorslaan, te meer, nu met den
totalen oorlog, zooals deze in sommige landen gepropageerd werd, de moge
lijkheid ontstond, het arbeidsveld belangrijk uit te breiden indien het al
mogelijk zou zijn, bij het gedisciplineerde leger de noodige afweermaatre-
gelen tegen het verrassend aanvalswapen te treffen, zou dit bij de burger
bevolking op kolossale moeilijkheden van technischen en organisatorischen
aard stuitennaast het directe voordeel zou dan nog een veel grooter komen
de paniek, de desorganisatie in het achterland van den tegenstander, die
het moreel van de strijdenden spoedig zeer nadeelig zou beïnvloeden.
Zijn, tot dit doel, de bacteriën te gebruiken?
The proof of the pudding is in the eating, zeggen de Engelschen zoolang
bacteriën nog niet welbewust als wapen zijn toegepast, moet het bewijs
hiervan nog geleverd worden. Alles, wat er dan ook over den bacteriologi-
schen oorlog is geschreven, is hypothese en de tegenovergestelde stand
punten waar even deskundige geleerden met al hun gezag de onomstoote-
lijke waarheid van verkondigen, vormen de beste illustratie voor het feit,
dat men er ook hier met theorie alléén niet komt.
Waarom zijn de bacteriën te vreezen
Wij kennen de bacteriën en hun kleinere soortgenooten, de virussen
als verwekkers van bepaalde ziekten bij plant, dier en mensch. Niet alleen
dus, dat men er combattanten door buiten gevecht kan stellen en angst
en schrik onder de burgerbevolking zaaien, men kan er den tegenstander
bovendien belangrijk economisch nadeel mee toebrengen door beschadiging
van oogst en veestapel.
Ten aanzien van de mogelijkheden van een doelbewuste verbreiding van
infectieziekten onder de menschen loopen de meeningen echter zeer uiteen.
