loughby, graaf van Parham, gouverneur van Barbados, die in 1650
een expeditie naar Suriname had gezonden onder Anthony Rowse
om een geschikte plaats voor „vestiging eener kolonie" te zoeken.
DE VEROVERING DOOR DE ZEEUWEN.
Tijdens den Tweeden Engelschen oorlog (16651667) zonden de
Staten van Zeeland Abraham Crynssen uit om „Soramme ofte
anders genoempt Serename" voor hen te veroveren. Warnsinck
zegt hiervan „Het plan voor de expeditie van Abraham Crynssen
naar West-Indië werd ontworpen door Pieter de Huybert, sinds
1664 raadpensionaris van Zeeland. De instructie waarmede
Abraham Crynssen 30 December 1666 uit het Veersche Gat naar
zee vertrok, bestond uit 54 artikels en was zoo veel-omvattend,
dat men zich afvraagt of de opstellers van dit stuk wel ernstig
gemeend hebben, wat zij neerschreven". Zijn opdracht luidde
„te veroveren en te bezetten een groot gedeelte van de z.g. Wilde
Kust van Z.-Amerika en de nabij gelegen eilandente vernieti
gen de belangrijkste Engelsche nederzettingen in de Caraïbische
Zee, een aanval te doen op 's vijands havens en koloniën op de
oostkust van Amerika, en tenslotte belemmering van diens
visscherijbedrijf nabij New Foundland en IJsland". Na zijn ver
trek werd hem nog een aanvullende instructie nagestuurd, waar
uit blijkt dat de Edel Grootmogende Heeren van Zeeland over
tuigd waren, geenszins het onmogelijke te hebben geëischt
Op 27 Februari 1667 ankerde Crynssen zoo dicht mogelijk
onder de wallen van het „Fort Willoughby". Nog vóór tot den
stormaanval van landzijde was overgegaan, gaf de bezetting
een honderdtal Europeanen en zestig met pieken bewapende
negers na een kort bombardement, het nog niet voltooide fort
over. Volgens Stedman verloor de Engelsche bevelhebber Byam
de Volksplanting door een overrompeling op het oogenblik dat
600 van zijn beste manschappen bezig waren met „het planten
van suikerriet".
„Zijne onagtzaamheid was zigtbaar door het geringe verlies der
„Hollanders, die bij het bestormen slechts één man verloren had
den." Hiermede was „de Schoonste Revier, die aan de gantsche
„kust is, ja meer weerdigh als alle Revieren t'samen, voorzien
„met een schoon en welgelegen Citadel, een groot aantal schoone
„Plantagiën, waar soo schoone Suyckeren werden ghemaeckt, als
„oyt Brasiel gegeven heeft" van Engelsch, Zeeuwsch geworden.
De expeditie van Abraham Crynssen heeft den Zeeuwen
21203.18.9 pond Vlaamsch (a 6.gekost. Vijftien jaar later
verkochten zij de kolonie voor 260.000.aan de West-Indische
Compagnie, die in 1685 aan de stad Amsterdam en aan de familie
Van Aerssen van Sommelsdijk elk Vs gedeelte overdeed voor een
evenredig deel van evengenoemd bedrag. De drie firmanten vorm
den te zamen de Geoctroyeerde „Sociëteit Suriname". In 1770 nam
265
