275
middel optraden, doch deze reede heeft als maritieme positie met haar
vele toegangen tusschen de talrijke eilanden en riffen in feite veel betere
operatieve eigenschappen dan de Johore Straat met haar (oorspronkelijk)
twee nauwe toegangen.
Toen de Britsche Admiraliteit echter besloot van Singapore in plaats van
een bescheiden operatief steunpunt een primaire vlootbasis te maken, was
het even logisch dat zij hiertoe het oog richtte op de Johore Straat en de
maagdelijke terreinen aan haar oevers.
Operatiebasis en reparatiebasis.
De keuze en evenzoo de inrichting en defensie van elke vlootbasis is niet
anders dan het zoeken naar een zoo gunstig mogelijk compromis tusschen
de in wezen tegenstrijdige factoren veiligheid (veilig liggen van de vloot
in de basis) en goede operatieve eigenschappen (gemakkelijk bereikbaar zijn
en veilig aan- en uitloopen van de basis).
De tegenstrijdigheid dezer factoren komt eerst recht naar voren wanneer
men zoekt naar een gunstige plaats voor een reparatie-basis, welke tevens
operatiebasis moet kunnen zijn dit is dan ook één der redenen, waarom
men met name in Engeland zelf, deze beide functies zelden op één plaats
vereenigt. De Britten maken daar welbewust onderscheid tusschen een
dockyard port en een naval base.
Dockyard ports als Chatham, Devonport en Portsmouth zijn veilig gelegen
reparatiebases, waar de schepen worden gerepareerd (soms gebouwd), uit
gerust en bemand, doch die absoluut ongeschikt zijn voor operatiebasis.
De admiraliteit houdt dan ook welbewust de dockyard ports zooveel mogelijk
vrij van gezonde schepen.
Een Britsche „base" is een operatiebasis, een strategisch rendez-vons, waar
de schepen en eskaders tot een vloot worden vereenigd, alvorens hun
operaties te beginnen en waar zij terugkeeren om brandstof-, victualie-,
munitie- en andere voorraden aan te vullen en aan schepen en beman
ningen de noodige rust te geven.
Scapa Flow, de basis der machtige Grand Fleet, had absoluut geen werf-
accommodatie en zelfs practisch geen locale defensie aan den wal, toen Jel-
licoe's vloot deze gunstig bij het toen aangewezen hoofdoperatieterrein gelegen
en door locale omstandigheden begunstigde maritieme positie als operatie
basis in gebruik nam. Men heeft gedurende den vorigen oorlog tal van werk
schepen en zelfs een dok naar Scapa Flow gesleept, eenige werkplaatsoutil-
lage en accommodatie voor het personeel aan den wal gesticht doch een
dockyard port is Scapa Flow nooit geworden. Hiertoe lag het niet veilig
genoeg en mankeerden de noodige hulpbronnen, welke alle overzee moesten
worden aangevoerd in een operatiegebied, waar de zeeoorlog door de eeuwen
heen een bijzonder intensief karakter droeg. Na den slag bij Jutland keerden
dan ook alleen de practisch onbeschadigde schepen terug naar Scapa Flow,
terwijl de beschadigde schepen terugkeerden naar hun aloude homeports,
(Portsmouth, Devonport en Chatham) of naar de toen juist gereedgekomen
nieuwe reparatiebasis Rosyth.
In de overzeesche bases worden als regel en noodgedwongen de reparatie-
en operatiebases zoo goed mogelijk op één plaats vereenigd waarbij, afhan
kelijk van de ligging van het operatieterrein en van de scheepstypen waar
voor de basis bestemd is, de nadruk valt op de eischen van veiligheid,
welke de reparatiebasis in de eerste plaats stelt, dan wel op de goede
operatieve eigenschappen, welke bij de keuze van een operatiebasis het
zwaarst moeten wegen.
Bij de keuze van de plaats van de te vestigen vlootbasis bij Singapore is
welbewust het zwaartepunt gelegd op de instandhoudingsfunctie, en daar
mede op de veiligheid in localen zin, omdat men in het groote operatiegebied
bij Oost-Azië althans één volledig uitgeruste primaire „dockyard port" of
reparatiebasis noodig oordeelde.