407
„Frankforce" (cdt. gnl.mj. Franklyn), bestaand uit de 5e en 50e Div. (min
1 brig.), de le Army Tank Brigade en het gemech. 12e Royal Lancers, bezette
de omgeving van Vimy. Tenslotte kreeg „Polforce" (cdt. gnl.mj. Curtiss)
de taak, St.Pcl en omgeving te verdedigen tegen uit het w. infiltreerende
vij. gep. troepen. Al deze geïmproviseerde formaties hebben een groote
rol gespeeld bij het tegenhouden van den vijand en het winnen van tijd
voor den terugtocht van de B.E.F. op Duinkerken.
Het werd den 20sten Mei bekend, dat nog meer gep. vij. troepen waren
doorgedrongen in de tusschen Kamerijk en Péronne in de Fr. legers geslagen
bres, in snelle opeenvolging Amiens, Abbeville, Boulogne en Calais bedreigden
en de verbindingen van de B.E.F. met haar bases hadden afgesneden.
Gnl. Weygand besloot te trachten, het gat te sluiten door een gelijktijdigen
aanval van de Somme naar het n. en uit de omgeving van Douai naar
het z. Deze aanval zou den 21sten Mei worden ingezet. Op haar re. vleugel
gesteund door een Fr. lt. gemech. div. van het 7e Leger viel „Frankforce"
dien dag ter weerszijden van Atrecht aan en maakte daarbij aanzienlijke
vorderingen. Het Fr. LK. op haar li. vleugel, dat gezamenlijk ten aanval
had moeten gaan, deed dat echter eerst 2 dagen later, terwijl de actie van
de Somme naar het n. in het geheel achterwege bleef. Mede hierdoor was
de toestand van 22 tot 25 Mei uiterst verward. Die dagen werd in uitge
strekte gebieden gevochten tusschen de inderhaast gevormde detn. en
de vij. gemech. en gemot, trcepen. Ie, He en Hie LK. vielen van de Schelde,
waar zij van den 19den af stevig hadden stand gehouden, terug op de
grensversterkingen. Deze werden bezet, re. door het Ie LK. (le en 42e
Div.), li. door het He LK. (3e en 4e Div.). (Wederom dus een geheel andere
groepeering
Den 23sten Mei losten Fr. tpn. de 2e en 48e, Belgische de 44e Div. af.
Het lag nml. in de bedoeling van het Fr. opperbevel, een Br. reserve te
vormen voor het uitvoeren van een tegenaanval, die het gat moest sluiten.
De toestand verergerde echter snel. D. gep. eenheden vielen Béthune
aan toen zij daar op weerstand stootten, bogen zij uit naar het w., richting
Carvin. De 5e en 50e Div. konden daardoor de Scarpe niet langer houden
Atrecht moest worden prijsgegeven.
Ook in de lucht was de toestand buitengewoon moeilijk geworden. De
meeste geallieerde vliegvelden in N.O.-Fr. waren verloren gegaan, het
verband met de R.A.F. moest met radio via Engeland worden onderhouden.
Onder deze omstandigheden werd de voorgenomen tegenaanval onuitvoer
baar. Hij werd den 25sten definitief opgegeven, waarop de 5e Div. opdracht
kreeg, zich op te stellen achter het kanaal van Yperen naar Komen (Comines).
De derde phase 26 tot 28 Mei.
In deze phase viel de B.E.F. terug op de omgeving van Duinkerken en
Nieuwpoort.
Den 26sten Mei worden alle vorengenoemde geïmproviseerde verbanden
opgehevende samenstellende onderdeelen werden opgenomen in de nieuwe
verdegingszone. Haar w. flank liep ongeveer over St.Winoxbergen
(Bergues)WormhoutKasseiHazebroekRijsselzij was bezet door de
46e, 2e, 44e en 48e Div. met de 50e Div. in res. ten z.w. van Rijssel.
Aan het Belg. leger werd verzocht, terug te vallen op het kanaal van
Yperen. Op de o. flank stonden de 5e Div., een brig, van de 48e Div., het
He en het Ie LK.
Op dezen dag voerde de vijand den druk op de w. flank op en het werd
duidelijk, dat een algemeene terugtocht naar de kust zonder gevaar niet
langer mocht worden uitgesteld.
In den nacht van 26 op 27 Mei maakten de hoofdmachten van het Ie
en lie LK. een begin met het verlaten van hun stellingen, die werden
overgenomen door achterhoeden. Men vormde „Adamforce" (cdt. luit.gnl.
Sir Ronald Adam), waaronder alle troepen kwamen, die de omgeving van
Duinkerken en Nieuwpoort bereikten, en belast was met het voorbereiden
van hun evacuatie over zee. Aan het Min. van oorlog werd verzocht, zorg
