(die van hoofd en romp), een feit dat wij gemakkelijk kunnen
begrijpen op grond van de omstandigheid dat getroffen hersenen,
longen, enz., nu eenmaal niet of moeilijk voor genezing vatbaar
zijn, in tegenstelling tot spieren en beenderen. De verwondingen
van de ledematen leiden in het algemeen tot den dood door
shock1) en plaatselijke, gevolgd door algemeene infectie en zijn
dus niet als onmiddellijk levensgevaarlijk te beschouwen; de letsels
van hoofd en romp daarentegen wèl.
Een tweede, zeer belangrijke reden, welke de verwondingen
van de ledematen, en speciaal de beenbreuken, voor den oorlogs
chirurg van zoo groot belang doet zijn, is haar veelvuldigheid.
Volgens de statistieken van den oorlog van 19141918 betroffen
niet minder dan 64 van alle verwondingen letsels aan de
ledematen. Hiervan bestond aan de armen 37 aan de beenen
29 uit fracturen. Naar de opgaven van Franz waren 19 van
alle verwondingen schotfracturen van de ledematen hiertegen
over stonden 14 hoofd- en 15 rompletsels. Wanneer van de
laatste slechts die van de hersenen en de ingewanden van borst
en buik worden gerekend, staan tegenover die 19 schotfracturen
slechts 4.3 van de laatstbedoelde verwondingen, dus een verschil
van bijna het viervoudige Bedenkt men verder, dat de kans
op genezing van schotfracturen veel gunstiger is dan van hoofd-,
borst- en buikverwondingen de sterfte als gevolg van de
eerste bedroeg bij de gealliëerden na de invoering van de Thomas-
spalk ten slotte 12.3 die van de laatste 40 a 50 dan kan
de juistheid van de hiervoor genoemde stelling wel door niemand
worden in twijfel getrokken.
Men kan zeggen, dat de zoojuist bedoelde gunstige beïnvloeding
van de genezing van breuken der lange pijpbeenderen tijdens den
oorlog van 1914—1918 min of meer plotseling tot stand is gekomen
en wel door de consequente toepassing aan gealliëerde zijde van
het beginsel van immobïlisatie door tractie en contra-tractie. Deze
vorm van immobilisatie bleek de eenige doeltreffende te zijn,
nadat men meer dan een eeuw lang tevergeefs had gezocht naar
een methode, welke de vervolmaking moest zijn van het reeds
door Larrey geïntroduceerde beginsel. Of Larrey echter met zijn
hardwordende stroospalken (hij gebruikte hiervoor eiwit, dat
tusschen en over het stroo tot coagulatie werd gebracht) goede
resultaten heeft bereikt, valt te bezien, want later paste hij weer
de primaire amputatie toe, evenals Dupuytren en Pirogow. Het
beginsel van immobilisatie werd in de tweede helft van de vorige
eeuw reeds door de meeste chirurgen toegepast, doch eenerzijds
waren de methoden in onze oogen gebrekkig en anderzijds had
men nog niet het inzicht, dat de onbeweeglijkheid van de breuk-
Zie voor de verklaring van enkele gebruikte medische vaktermen aan
het slot van dit artikel.
363
