stukken ten opzichte van elkaar van meet af diende te bestaan,
wilde men tot goede resultaten komen. De Amerikanen hebben
voor dezen belangrijken grondregel een kernachtige uitdrukking,
nl. „Splint them where they lie Verreweg de slechtste erva
ringen gaven de boven- en in mindere mate de onderbeenfracturen
in vergelijking tot de breuken van onder- en bovenarm. Het is
van belang al dadelijk te vermelden, dat het sterftecijfer van de
eerstgenoemde groep in 19141915 gemiddeld 4050 bedroeg
(Gray geeft zelfs niet minder dan 90 op en die van de laatste
ongeveer 10 Dit verschil kan voor een belangrijk deel worden
toegeschreven aan het feit, dat immobilisatie aan de armen gemak
kelijker kan worden verkregen dan aan de beenen.
Alvorens nader in te gaan op de reeds terloops genoemde me
thode, welke in 1915 aan gealliëerde zijde werd ingevoerd voor
de eerste hulp en de verdere behandeling van pijpbeenfracturen
en meer speciaal die van de beenen is het nuttig, in het
kort den aard van de verwondingen aan de ledematen op het
slagveld en de chirurgische beginselen, welke bij de behandeling
hiervan moeten gelden, te bespreken.
De schotfracturen van lange pijpbeenderen geven een groote
verscheidenheid in beeld te zien. De eenvoudigste zijn wel die,
waarbij het verwondende projectiel een kanaal boort in de schacht
van het bot en die, waarbij de kogel het been schampt en er aan
de buitenzijde als het ware een geul in maakt. Eigenlijke fracturen
zijn dit niet, want de samenhang gaat niet verloren de genezings
kansen zijn goed. De werkelijke fracturen kunnen, al naar de
kracht der inwerking, den vorm van het projectiel, de plaats
waar en den hoek waaronder het bot wordt getroffen, o.m. worden
onderscheiden in dwarse, schuine en spiraalvormige breuken
(meestal gepaard gaand met af splintering)verbrijzelingen en de
z.g. vensterfracturen, waarbij de inwerking zóó heftig was, dat
weeke deelen en bot over een bepaalden afstand volkomen zijn
weggeslagen en men door het lid heen kan zien.
Het ligt niet in het bestek van dit opstel, verder in te gaan op
de eigenaardigheden, welke de schotfracturen nog meer kunnen
vertoonen. Slechts dient erop te worden gewezen dat zij alle
gecompliceerdedus open beenbreuken zijn, welke practisch alle
bij haar ontstaan met infectiekiemen in aanraking komen. Deze
aanraking komt in de eerste plaats primair tot stand, doordat
het projectiel de kiemen, die op huid en kleeren zitten, naar binnen
meesleepen, terwijl vooral bij verwonding door artillerieprojec
tielen, vliegtuigbommen, handgranaten, enz. gronddeeltjes en
vreemde lichamen in de wond geraken. Deze infectiekiemen
vinden in de verwonde spieren en in het blootgekomen beenmerg
een idealen voedingsbodem. Verder speelt de secundaire infectie,
welke bij de nog onbedekte wond vooral op het slagveld uitermate
goede kansen heeft, een belangrijke rol. Onnoodig is het voorts,
364
