Van belang is het nog, mede te deelen dat de gealliëerden terecht
niet alleen groote waarde toekenden aan de immobilisatie vóór
het transport naar achteren. Van groot belang achtten zij ook
de andere maatregelen ter voorkoming van shock, waarvan als
voornaamste zijn te noemen het angstvallig waken tegen afkoeling
en de zorg voor het zoo weinig mogelijk bewegen van het getroffen
been vóór het aanleggen van de spalk. Het lidmaat werd over
de kleeren heen gespalkt en wondverbanden werden niet aange
legd voordat de immobilisatie een feit was.
Het transport had plaats op draagbaren, welke aan het voeten
einde waren voorzien van een z.g. „suspension bar", een recht
hoekig apparaat van ijzeren staven, waaraan de spalk distaal werd
opgehangen, zoodat de patiënt werd vervoerd met gebogen heup
(afb. 3). Een verdere verbetering, die later werd toegepast, was
dat onder de knie door een zwachtel werd gevoerd, welke werd
bevestigd aan een naar boven gerichte, rechthoekig, gebogen staaf,
die los op de lengtestaven werd aangebracht, het z.g. ophangijzer.
Beide maatregelen berustten op het principe, dat spierspanningen
en daarmede pijn en shock, worden gereduceerd bij de ligging
met gebogen heup en knie (principe van Zuppinger). Wij komen
hier straks nog op terug, maar hier mag er al dadelijk de aandacht
op worden gevestigd, dat deze beide extra onderdeelen nu niet
bepaald een vereenvoudiging van de spalk beteekenen. In het
algemeen en zéker geldt dit voor geneeskundig materieel, dat
onder de moeilijkste omstandigheden moet worden gebezigd
is de bruikbaarheid van een instrument omgekeerd evenredig
met de samengesteldheid van zijn constructie
In den geschetsten vorm werd de Thomas-splint tot het einde
van den oorlog gebruikt en de doelmatigheid van het apparaat
is in de jaren na den oorlog algemeen erkend. Duitsche schrijvers
hebben volmondig toegegeven, dat hun tegenstanders hen op het
punt van de fractuurbehandeling verre de baas zijn geweest
In de militair-medische literatuur van vele landen is de toepassing
van de Thomas-splint algemeen gepropageerd en het behoeft geen
betoog, dat verschillende veranderingen en verbeteringen werden
voorgesteld en uitgevoerd. Het zeer groote aantal modificaties
van de Thomas-splint heeft echter geen oplossing gebracht ten
aanzien van de vele nadeelen, welke zij vertoont (zie onder),
getuige o.a. dat de eerste behandeling van beenfracturen in
oorlogstijd door middel van transport-apparaten het eerste vraag
punt was, waaromtrent zou worden gerapporteerd tijdens het Xlde
Internationale Congres voor militaire geneeskunde en pharmacie,
dat dit jaar in Zwitserland zou worden gehouden.
De afbeeldingen 4 t/m 8 toonen enkele van deze modificaties.
Een afzonderlijke bespreking van deze spalken blijve hier achter
wege belangrijke onderlinge principieele verschillen vertoonen
zij niet.
367
