stations", d.z. kleine geneeskundige eenheden op ongeveer 2 km
achter het front, welke wij in onze organisatie niet kennen.
Of kan worden voldaan aan de tweede belangrijke voorwaarde,
die van snellen afvoer, is in hooge mate afhankelijk van de
tactische omstandigheden. Wanneer de afvoer niet te veel moeilijk
heden ondervindt, is het mogelijk dat vele patiënten binnen den
kritieken tijd de hoofdverbandplaats bereiken en het zal afhangen
van de urgentie der gevallen, of dadelijk doorvoer naar het
veldhospitaal plaats heeft of niet. Een gelukkige omstandigheid
voor de kans op herstel van de oorlogsverwondingen, welke hier
terloops mag worden genoemd, is, dat vermoedelijk zal blijken
dat de kritieke tijd dank zij de moderne chemotherapie als het
ware is verlengd. De gunstige berichten in de recente Engelsche
literatuur doen hopen, dat de ervaring van den huidigen oorlog
zal zijn, dat bij een goede inwendige en locale toepassing van
sulfanilamidpreparaten, de operatieve wondreiniging nog kan
plaats hebben bij patiënten, die veel later dan na 8 uren binnen
komen.
Een beschouwing over de wondbehandeling valt buiten het
kader van dit artikel, maar wij gaan er even op in om te bespreken,
hoe in de grootere geneeskundige eenheden met de gewonden met
arm- of beenbreuken moet worden gehandeld. Dit in verband
met de vraag, of de behandelingsmethode met het gesloten gips
verband, welke zich sinds den Spaanschen burgeroorlog in een
zoo groote belangstelling heeft mogen verheugen, wellicht moet
worden aangepast aan de kwestie, die ons thans bezig houdtde
vroegtijdige immobilisatie van gewonde ledematen. Het antwoord
hierop moet o.i. ontkennend luiden, m.a.w. het gipsen op het
slagveld dient niet plaats te hebben. De omstandigheden, waar
onder de Engelsche chirurg Trueta tijdens de bombardementen
van Barcelona zijn methode toepaste, waren niet die van het
gevechtsveld. Dr. Ogilvie drukt dit in een artikel in „The Lancet"
kernachtig uit„Trueta's patients were all wounded on his door
step" deze drempel was die van zijn operatiekamer Hiermee
is de spijker op zijn kop geslagen, want in dit verschil in étappe
is de factor opgesloten, welke de primaire gipsbehandeling onge
schikt doet zijn voor toepassing te velde. Immers, het aanleggen
van het gipsverband wordt voorafgegaan door de wondexcisie
(of juister operatieve wondreiniging vgl. het artikel van Red-
dingius in het G.T. v. N.-I. 1940 nr. 48). En wel niemand zal tot
deze chirurgische handeling willen overgaan in de voorste genees
kundige eenheden. Bovendien doch het is eigenlijk overbodig
dit te vermelden is met het ingipsen (en het drogen van het
gipsverband) te veel tijd gemoeid het is specialistisch werk, het
gaat onder primitieve omstandigheden met enorme moeilijkheden
gepaard, enz., enz.
Het gipsverband en de transportspalk hebben ieder hun duide-
373
