Hoe het zij, het was en bleef een uiterst gewaagd plan. Het
vereischte in de allereerste plaats verrassing, voorts afdoende
misleiding van de Engelschen (weglokken van troepen naar n. en z)
en ten slotte groote snelheid van uitvoering. En wat is hiervan
terecht gekomen
Niets. Wel dwingt het verloop van den opmarsch eerbied af,
want 11 Januari van Hebron vertrokken (de meest achterwaarts
gelegen onderdeelen)zijn de verschillende colonnes den 29sten
nabij het kanaal gekomen (de hoofdaanvalsgroep bij Er Rigm).
Aldus doorschreden zij de woestijn in 7 dagen, gemiddeld 30 km
per dag afleggend. Maar dan is de verrassing reeds teloor gegaan
de Britten hebben bereids een volledig inzicht in wat staat te
gebeuren. De diversies worden zoo stuntelig uitgevoerd, dat zij
nauwelijks een man van zijn plaats lokken. Ten slotte mislukt
de hoofdaanval ook al omdat de troepen, die hem moesten uit
voeren, in het geheel niet tegen hun taak blijken te zijn opge
wassen.
Djemal verkeerde in de vaste overtuiging, dat het geheim van
zijn opmarsch volkomen bewaard was gebleven. Liman von San
ders en Schwarte doen niet anders en voeren als bewijs aan, dat
Turksche verkenners op den Aziatischen oever van het kanaal
Engelsche officieren nabij Ismailia betrapten op een partijtje
voetbal toen hun hoofdmacht zich op nog slechts 25 km afstand
bevond. Dat klinkt wel heel aardig. Maar nu de feiten
Op 30 December 1914 komt met den Engelschen kruiser Doris
een door de Turken uit Syrië verdreven monnik aan, die in
gnl. Maxwell's hoofdkwartier ondervraagd zegt dat een grootsch
opgezette aanval aanstaande is. Wanneer men hem uitlacht, laat
hij schriftelijk zijn verklaring opnemen „Vóór Maart 1915 zullen
de Engelschen de Turken aan het kanaal ontmoeten". Nu begint
men waarde te hechten aan zijn mededeelingen, dat hij in Decem
ber in Jeruzalem en Damascus 20.000 a 25.000 goed uitgeruste
Turken heeft zien voorbijtrekken naar Bir Seba. Ook karren,
muildieren, kameelen, voorraden en ander materieel zouden daar
worden verzameld. Tenslotte zouden zoowel de Pelgrimsweg en
de Patriarchenweg zich voor een opmarsch leenen als de kust-
route.
Het is dus blijkbaar ernst. De Britten steken hun voelhorens
verder uit en ontvangen in de eerste helft van Januari berichten,
dat de Turken posten en vooruitgeschoven depóts hebben aan
gelegd te Khan Junis, El Arish, El Audja en Kossaima. Een aanval
is dus blijkbaar inderdaad op komst. Om in Egypte onrust te
voorkomen en der tegenpartij den wind uit de zeilen te nemen,
verschijnt op 11 Januari een mededeeling terzake in de Egyp
tische pers. (D.i. op den dag van afmarsch der Turken
De Engelsche en Fransche vliegtuigen strekken hun verken-
377
