529
strijdkrachten in China wordt vastgehouden. Onder deze groep bevinden zich
ook verschillende van de „oudere" opperofficieren van het Japansche leger.
De andere richting staat een politiek voor van „va banque" en wil een
snelle en plotselinge actie in zuidwaartsche richting laten vooraf gaan aan
de uiteindelijke oplossing van het China-„incident", dat bij succes van
dezen stoot naar het zuiden dan vanzelf wel zijn uiteindelijke regeling zou
vinden. Bovendien hoopt men en dit is een punt van zeer groot belang
omdat het verschillende van Japan's groot-kapitalisten aan den kant van
de extreem-agressieve elementen heeft gebracht bij een succesvolle
zuidwaartsche actie de winsten te verkrijgen, welke noodzakelijk zijn om
het enorme deficit te dekken, dat te weeg is gebracht door den oorlog in
China, welke aan Japan slechts zeer betrekkelijk economisch voordeel bracht,
dat in geen enkel opzicht opweegt tegen de enorme kosten, aan het Chinee-
sche avontuur verbonden.
In de beide richtingen, zooals wij ze hierboven uiteen zetten en zooals
ze in de Japansche pers worden besproken, schuilt een zeer groote denkfout.
Want op de eerste plaats zal de Centrale Chineesche regeering te Tsjoeng-
king, zoolang zij onder de leiding blijft van Generaal Chiang Kai Shek noodt
bereid zijn tot het sluiten van een vrede met Japan, welke aan dit land
ook maar eenig voordeel zou laten op het vasteland van Azië.
De politiek van den Chineeschen regeeringsleider heeft zich van den aan
vang af gericht op het tot ontwikkeling brengen van China's enorme natuur
lijke hulpbronnen en op den opbouw van een Chineeschen staat met een
domineerende economische positie in Azië, en hoeveel corruptie er misschien
nog in enkele Chineesche kringen mag bestaan Wang Tsjing Wei
illustreerde dit de generalissimus zal nooit en te nimmer afwijken van
dit levensdoel dat hij zich heeft gesteld en waarin hij door zijn naaste omge
ving zoo uitermate krachtig wordt gesteund. Hij weet, dat de tijd de verwe
zenlijking daarvan moet brengen en hij kan dien tijd afwachten. Wat Japan
tot dusver heeft kunnen veroveren is ten opzichte van de potentieele kracht
van de Chineesche republiek van betrekkelijk weinig beteekenis. Verschil
lende zaken zijn er moeilijk door gemaakt, heel moeilijk in enkele gevallen,
maar de hulpmiddelen en de hulpbronnen waarover China beschikt, zijn
van zoo immense afmetingen, dat er meer voor noodig is om dit land ten
onder te brengen.
Een verdere uitwijding over de beteekenis van China in de nieuwe eco
nomische ontwikkeling van het wereldverkeer zou buiten het bestek van
deze beschouwing voeren en wij willen slechts vastleggen, dat Chiang Kai
Shek niet genegen is tot eenig compromis, dat aan Japan een basis op het
vasteland van Azië zou laten, van waaruit China's natuurlijke ontwik
keling, zooals hij die voor de toekomst ziet, zou kunnen worden belemmerd.
Inderdaad heeft Tokyo gelijk wanneer het zegt, dat de strijd tusschen
Japan en China een economischen grondslag heeft. Maar het is een grond
slag van doorslaggevend belang en de groeiende industrieele en commer-
cieele macht van China, die zich ontwikkelt op basis van de aanwezige
natuurlijk hulpbronnen en den karakterinslag van zijn bevolking, staat hier
tegenover de kunstmatige industrieele ontwikkeling van Japan, dat prac-
tisch al zijn grondstoffen moet invoeren en dat een bevolking heeft, waaraan
de ware koopmansgeest van weten te geven en te nemen, ontbreekt.
Met deze doelstelling in den oorlog tusschen China en Japan voor oogen,
is het duidelijk, dat Tsjoengking nooit zal toegeven en dat het te Tokyo
gerezen denkbeeld, tot een spoedige „oplossing" van het conflict met China
te komen, een illusie is, welke geen verwezenlijking kan vinden
De voorstanders van de andere richting maken een dubbele denkfout.
Allereerst wanneer zij meenen, dat een Japansche actie in zuidwaartsche
richting een onmiddellijk en doorslaand succes zou zijn, dat rijke winst
zou geven en de financieele positie van Japan onmiddellijk zou herstellen.
De mogelijkheid tot teleurstelling voor de heeren te Tokyo, die zoo denken
en die dit zij nadrukkelijk vastgelegd grootendeels buiten de regeering
staan, maar zich uiten via extreem-nationalistische organisaties als de Zwarte
