530
Draak, moet gelukkig buitengewoon groot worden genoemd, terwijl daarnaast
de veronderstelling dat al zou de zuidwaartsche stoot gelukken en daardoor
buitenlandsche hulp voor China wórden afgesneden, dit land tot directe
onderwerping zal kunnen worden gebracht, volstrekt utopisch is. Op de
gronden, welke wij hierboven noemden en uitvloeisel zijn van de niet te
breken potentieele kracht van China.
Wat nu een poging betreft, tot een eventueel zuidwaarts opdringen van
Japan, men kan dit gemakkelijk op papier zetten, maar tusschen een voor
nemen en de uitvoering daarvan moet dikwijls een lange weg worden'
atgeiegd.
De Japansche droom van penetratie naar het zuiden dateert niet van
gisteren en met mogelijke plannen in die richting is reeds veel eerder reke
ning gehouden. Er is zelfs een tijd geweest hij dateert van 1931, toen
Japan met zijn actie m het noordelijk deel van China begon dat men in
zeer breeden kring aannam, dat wanneer de Japansche oorlogsmachine als
gevolg van de eenmaal aangevangen beweging te ver naar het zuiden zou
rollen, op een bepaald oogenblik aan Japan een gebiedend halt zou worden
toegeroepen. Langen tijd heeft men het eiland Hainan, dat de golf van Ton*-
g beheerscht, beschouwd als het gebied, waarnaar zijn hand zich niet
zou mogen uitstrekken en velen hebben de opvatting gehuldigd, dat een
eventueele Japansche bezetting van dit eiland als een casus belli zou worden
beschouwd.
Toen Japan, na een voorzichtig en geleidelijk tasten in zuidwaartsche
richting hier echter toch toe overging nadat het zich door de bezetting
van de Spratley-eilanden reeds van een belangrijk steunpunt in de Chinee-
sche Zee had verzekerd, gebeurde er nog niets. Wij leefden toen nog te
midden van de bedaringspolitiek, welke vooral richtlijn was voor de Ver
eenigde Staten en men liet Nippon zijn gang gaan en ook stond men dit
nog toe, toen het verder naar het zuiden kroop en zijn invloed in het noor
delijk deel van Indo-China vestigde.
In Amerika verkeerde men op dat oogenblik nog in de periode van de
worsteling tot het definitief vaststellen van een positieve richtlijn tegen
de agressie, terwijl Indo-China met geen mogelijkheid ook een maar eenigs-
zins toereikende kracht kon ontwikkelen om het op een gewapend conflict
te laten aankomen en af te wachten, wat anderen zouden doen nadat het
was aangevallen. Vóór men tot een besluit zou zijn gekomen, zou het
lot van de geheele Fransche kolonie reeds zijn beslist.
v' -3,1 ,heeft ,JaPan bü .ziin doordringen naar het zuiden groote voor-
zich gheid .gracht, zijn actie werd niettemin aanleiding tot een toenemende
waakzaamheid van allen, die zich hierdoor bedreigd zouden kunnen voelen
en m het bijzonder Engeland en de Vereenigde Staten gingen over tot
gezamenlijk overleg van wat eventueel zou kunnen worden gedaan, indien
deze zuid.waartsche tendenzen zich verder zouden ontwikkelen. Ook Aus
tralië heeft aan deze besprekingen deel genomen en hoewel de Nederlandsche
regeering ten rechte een standpunt van volkomen zelfstandigheid wenscht
in te nemen met betrekking tot de directe belangen van Nederlandsch-Indië
is het zeer wel aan te nemen, dat onze positie door dit overleg eveneens tot
een bepaalde hoogte kan zijn beïnvloed.
Waar men tot voor betrekkelijk kort geleden een aantasting van Hainan
ais een casus belli meende te moeten zien, is het onder de omstandigheden
zooals die zich thans hebben ontwikkeld niet onaannemelijk, dat met
betrekking tot den zuidwaartschen drang van Japan een bepaalde lijn is
vastgesteld, welke niet zal kunnen werden overschreden, zonder dat van
hen, die hun belangen hebben in het zuidelijk deel van den Pacific, een
zeer nadrukkelijk halt klinkt. Een verdere Japansche penetratie in Indo-
na, b.v m de richting van Saigon en de strategisch belangrijke baai
van Camrahn, zou de positie van Singapore zóó ernstig bedreigen, dat Enge
land daarin onder geen enkele voorwaarde zou kunnen berusten
Maar tevens zou een verder opdringen naar het zuiden het Amerikaansche
belang in gevaar kunnen brengen. De Vereenigde Staten zijn zich ten volle
