verbondenheid van de beide samenstellende deelen van een zee
macht, bases en vloot, is eens door een Amerikaansch zee-officier
als volgt uitgedrukt
„Een machtige zeemacht is een geweldenaar. Het lange
„lichaam van dien reus rust op de golven der oceanenhij
„schudt zijn vuisten in het verbaasde en verschrikte gezicht
„van den tegenstander, die zich achter zijn op zoo'n grooten
„afstand gelegen kusten veilig waande en hij pikt met een
„glimlach de lekkernijen in, welke bestemd waren voor des
„tegenstanders disch. Maar de reus heeft ook voeten. En
„deze zijn stevig geplant op eigen gebied. Snijdt hem zijn
voeten af en de geweldenaarvalt in zee
De recente krijgservaringen hebben uitgewezen, dat voor de
verdediging van een eilandgebied nevens zeestrijdkrachten een
machtige luchtvloot een bezit vormt van onschatbare waarde. Het
is zelfs de vraag of, hinnen de werkingssfeer der vliegtuigen, bij
de uitvoering van strategische of tactische oorlogshandelingen
niet de nadruk moet worden gelegd op de beheersching van de
lucht. De landingsonderneming der Duitschers tegen Noorwegen
gelukte, niettegenstaande de Britten de zee beheerschtende
meesterlijke evacuatie van Duinkerken slaagde, omdat de Britten
de lucht beheerschtenEn hoe moeten de geweldige luchtslagen
boven Engeland in AugustusSeptember van het vorige jaar
anders worden gezien dan als een poging der Duitschers, de
heerschappij in de lucht te verkrijgen ter inleiding van de lan
dingsonderneming Zou de nederlaag van Polen, de overrompeling
van Nederland, de snelle beslissing in Frankrijk, het succesvolle
offensief gevolgd door den geslaagden terugtocht in Lybië, de
klap van Tarente en die bij Kreta, mogelijk zijn geweest zónder
inzet van luchtstrijdkrachten Men mag als vaststaand aan
nemen, dat de invloed van het luchtwapen op operatiën ter zee,
te land en op amphibie-operatiën thans reeds enorm is, terwijl
het geenszins onwaarschijnlijk lijkt, dat die invloed tengevolge
van de verwachte voortschrijding der techniek nog zal worden
uitgebreid, wellicht zelfs tot een alles beheerschenden factor zal
uitgroeien.
Maar ook het luchtwapen is, evenals de vloot, „stevig
geplant op eigen gebied". M.a.w., de voor de verdediging van onzen
Archipel zoo uiterst belangrijke actie van zee- en luchtstrijdkrach
ten dient te zijn gewaarborgd door een doelmatige en krachtige
basis-verdediging Deze taak is toebedeeld aan den derden com
ponent van een harmonisch opgebouwde weermachthet leger.
In strategisch opzicht hebben de huidige krijgservaringen alzoo
weinig of geen invloed op de verdediging van Nederlandsch-Indië
de noodzaak tot uitbouw zoowel van de marine als van het lucht
wapen werd reeds vóór den huidigen oorlog erkend. Slechts
454
