krachten, welke van uit Wladiwostok in de richting van de Perzische Golf
zouden worden gezonden, zouden gemakkelijk te Hongkong of te Singapore
halverwege kunnen worden opgevangen en vernietigd, voordat zij in staat
zouden zijn geweest, de Golf te bereiken. Zoo geldt in deze dagen nog steeds
de historische verzekering, welke indertijd door den Britschen premier
Disrael aan koningin Victoria werd gegeven, namelijk „De Perzische Golf
staat te allen tijde voor de schepen van Uwer Majesteit's vloot open".
Ondanks deze geweldige versterkingswerken in de Britsche toezittingen,
ligt het niet in de lijn, van de groote Britsche strategie te verwaohten, dat de
slag om Britsch-Indië op Britsch-Indischen bodem zal worden uitgevochten.
Lord Curzon verklaarde in 1910 in een rede over de rol van Britsch-Indië
in het kader van het Britsche imperium, dat Perzië en Afghanistan de mili-
taire bolwerken van Britsch-Indië waren.
Toen de welbekende Sovjet-Russische journalist Karl Radek in 1923 deze
woorden van Lord Curzon in herinnering bracht, merkte hij met van zelf
vertrouwen getuigende ironie op „Men is vlugger van Teheran in Nisjni-
Novgorod, dan van Aboukir in Londen. Men reist sneller van Kaboel naar
Nisjni-Novgorod, dan van de Afghaansche hoofdstad naar Calcutta en Lon-
den. Radek doelde met deze uitspraak niet zoozeer op geografische, dan wel
op geestelijke afstanden. In 1923 kan Radek gelijk hebben gehad. In dat jaar
merkte Alfred Dennis op dat „De Russische revolutie in Perzië een der-
gelijken invloed had, dat zij in dit land bijna tot een binnenlandsche gebeur
tenis geworden was", doch in de afgeloopen 15 jaar zijn de omstandigheden
veranderd.
De lang sluimerende vijandigheid van Centraal-Azië ten aanzien van het
Russische streven bereikte in 1937 in het Pact van Saadabad een climax
welk verdrag practisch het luiden van de doodsklok beteekende voor de ver
wezenlijking van eiken Russischen wensch ten aanzien van Britsch-Indië
Vertegenwoordigers van Turkije, Irak, Iran en Afghanisten kwamen bijeen in
het lommerrijke zomerhuis van den Shah van Iran; zij bereikten overeen
stemming over het sluiten van een niet-aanvals-verdrag, waarbij de deelge-
nooten zich ook verplichtten, elkander bij het nemen van gewichtige beslui-
ten te zullen raadplegen.
r,„°oSCll0?IlTd® Tur^s,clle buiten!andsche politiek toen nog sterk op die van
wa.\7as hei toetreden Turkije tot dit duidelijk
tegen Sovjet-Rusland gerichte verdrag voor Moskou geen verrassing De
lTvldennCh de uitspraak, welke hun deskundige in zaken be-
Tufwb V7rf °°ften' PavWic> in 1920 had gedaan, toen de Russisch-
Turksche vriendschap haar hoogtepunt had bereikt: „Wij verwachten niet
dat lurkije onze trouwe en betrouwbare bondgenoot zal blijven. Het bond
genootschap met de Turken kan slechts een tijdelijk karakter dragen".
Thans is er een einde gekomen aan dit „tijdelijke bondgenootschap".
Wanneer Stahn ooit zou besluiten, zijn troepen tegen Britsch-Indië te doen
oprukken zullen zij over een front van meer dan 5000 mijl moeten strij
den Dit front zal zich van Europeesch-Turkije tot diep in China uitstrekken
en net zal een front van Groot-Aziatische verwikkelingen zijn. Dit is het
front, iaat de groote Britsche strategie heeft voorbereid. De huidige taak van
deze „strategie op den langen afstand" zoowel wat tijd, als uitgestrektheid
betreft is de op zichzelf staande schakels v.an dit geweldige front te ver
binden met de directe verdediging van Britsch-Indië.
Om zich te verzekeren van den steun van Iran voor het Britsche schema
werd Engeland s meest vooraanstaande diplomaat op het gebied van Ooster-
sche zaken, Sir Render William Bullard, van Saudi-Arabië naar Teheran
overgeplaatst. Bullard heeft J. P. G. Finch, den zeer ervaren secretaris voor
Oostersche Zaken van de Britsche legatie, als assistentFinch is een ver-
trouwensman van den Shah van Iran.
Toen Sir Render in Teheran aankwam, was hij daar getuige van een vcor
Engeland schadelijk diplomatiek spel. De Russische en Duitsche gezanten
werkten volkomen eendrachtig samen zij oefenden druk uit op den Shah
om^Iran te doen toetreden tot het nieuwe, tegen Engeland gerichte Russisch-
