bedwang houdend. En tenslotte hebben we gezien, hoe onze hui
dige bondgenoot Engeland met steeds toenemend succes den zwak-
sten „as"-genoot, slag op slag heeft toegediend.
Zouden wij, met al deze voorbeelden voor oogen, dan nog
mogen rekenen of hopen op een nevenactie? Zelfs al zou zulk een
actie in groote mate waarschijnlijk zijn, dan nog is dit niet meer
dan een „waarschijnlijkheid". Nu is het wel een primaire eisch,
dat wij onze verdediging niet op welke waarschijnlijkheid ook
mogen baseeren, tenzij dit de voor ons ongunstigste is, n.l. de
snelle, krachtige hoofdactie des vijands, rechtstreeks te weerstaan
zonder (directe) hulp van een bondgenoot. Gaan wij hiervan uit,
dan zijn onverwachte teleurstellingen uitgesloten.
Aan bovenstaanden eisch nu zal onze vloot binnen afzienbaren
tijd niet kunnen voldoen, omdat wij zeker voorloopig niet in
staat zijn, een marine te scheppen, die daarvoor sterk genoeg is.
Sceptici zullen hiertegen inbrengen, dat het ons ook niet mogelijk
zal zijn, een land- en (of) luchtmacht op te bouwen, die wel aan
bovengestelden eisch zal kunnen beantwoorden.
Zoo dit inderdaad juist is, zullen we onze eischen en wenschen
moeten beperken, en wel in dier voege, dat het er dan om gaat,
hoe we ons leven zoo duur mogelijk kunnen verkoopen. Kan dit
het beste op zee worden gedaan Of zal het voordeeliger zijn, den
vijand uit de lucht te bestoken Of is de beste oplossing, het
ons vastklampen aan het te verdedigen territoir, daar, waar de
vijand nog geen grond onder de voeten heeft
Met het opwerpen van deze vragen zijn we weer aan het be
ginpunt van het probleem aangekomen. Langs theoretischen weg
zal men wel nooit tot een, voor een ieder ten volle aanvaardbare,
beantwoording komen. Bovenstaand betoog heeft dan ook alleen
ten doel, te strekken als inleiding voor de thans volgende poging
tot toetsing aan de jongste oorlogspractijk.
Mogen we thans reeds trachten, langs den weg der practijk naar
de juiste oplossing van het vraagstuk te zoeken
N.o.m. kan men hiermede nimmer te vroeg beginnen. Hoewel
in dit stadium van den oorlog het trekken van alleszins betrouw
bare conclusies over het algemeen voorbarig mag worden geacht,
kunnen we toch reeds eenige gevolgtrekkingen maken, welke
een hooge mate van juistheid bezitten. De huidige oorlog heeft
ons ten aanzien van het gebruik van zee-, land- en luchtstrijd
krachten reeds het volgende te zien gegeven
a. De overmachtige Britsche zeemacht heeft tot op den dag
van heden geen kans gezien, de Duitsche scheepvaart vlak
onder de kust van het Europeesche vasteland geheel lam te leg
gen. Dit feit vond bevestiging in de omstreeks Februari 1940 door
Winston Churchill in het Britsche Lagerhuis afgelegde verkla
ring, dat niemand van de marine zal kunnen verwachten, dat zij,
rekening houdend met de enorme ontwikkeling van de luchtvaart
557
