11. DE SLAG OM ENGELAND (I),
AUGUSTUS OCTOBER 1940.
(Vertaling van de brochure The battle for Britain, uitgegeven
door het Britsche Ministerie van Luchtvaart.)
599
Never in the field of human conflict was
so much owed hy so many to so few.
HET SCHERM GAAT OP.
Dinsdag 20 Augustus 1940 te 15.52 gaf de Eerste Minister in het Lagerhuis
een van de periodieke overzichten over den oorlog, waarmede de leden
in het bijzonder en het land in het algemeen zoo vertrouwd zijn geworden.
De toestand was ernstig. Op 8 Augustus hadden de Duitschers na een
periode van activiteit tegen onze scheepvaart, die iets langer dan een maand
had geduurd, de eerste serie bij daglicht op Engeland uitgevoerde massale
luchtaanvallen ingezet. Een tiental dagen, doch vooral op den 15den en
18den, hadden mannen en vrouwen in de straten van Engelsche steden
en dorpen en op het platteland, hoog tegen den zomerhemel het heen en
weer schieten gezien van vliegtuigen, gewikkeld in dien vreeselijken en
langen strijd, die bekend is als de Slag om Engeland.
Het Huis was overvol. De stemming was geestdriftig doch bezorgd, maar
de geestdrift steeg en de bezorgdheid nam af naarmate de Premier voortging,
het vlug veranderende verloop te beschrijven van dezen slag, van welks
beginstadium sommige leden waren getuige geweest.
Na te hebben gewezen op het werk en de verrichtingen van de vloot,
ging Winston Churchill over tot behandeling van den strijd in de lucht.
„De dankbaarheid van elk huisgezin op ons eiland", zoo zeide hij, „in ons
Empire en inderdaad in de geheele wereld uitgezonderd de verblijfplaatsen
van de schuldigen gaat uit naar de Britsche vliegers, die niet afge
schrikt door de overmacht onvermoeid in voortdurende uitdaging en
doodsgevaar het getij van den wereldoorlog keeren door hun durf en toe
wijding. „Never in the field of human conflict was so much owed hy so many
to so few".
De Premier sprak op een oogenblik, dat de strijd nog op zijn hoogtepunt
stond, want eerst tegen het eind van October zag het Luftwaffe practisch
af van dagaanvallen en begon het geheel te vertrouwen op zijn politiek van
nachtelijke raids, de stilzwijgende erkenning van zijn nederlaag.
DE EERSTE GROOTE LUCHTSLAG IN DE GESCHIEDENIS.
Het is thans mogelijk, het verloop van de zoo hoog geprezen actie grooten-
deels bekend te maken. Voor we dat doen, loont het wel de moeite, den
buitengewonen aard van den slag in het geheugen terug te roepen.
Deze slag kent zijn gelijke niet in de geschiedenis der menschheid. Wel
werden er in den vorigen oorlog herhaaldelijk luchtgevechten geleverd, doch
de daaraan deelnemende aantallen vliegtuigen waren steeds gering, ver
geleken met die, welke in den strijd waren gewikkeld boven de velden
van Kent en Sussex, het golvende land van Hampshire en Dorset, de vlakten
van Essex en de wijd verspreide huizenzee van Londen. Bovendien hadden
