741
Burma-weg in den zomer van 1940 gebrek aan materiaal en materieel deed
ontstaan430 t werden aan de grens opgehouden.)
Hoewel de J. uitstekende toestellen bezitten, is hun bommenwerpen slecht.
Op een kaart hielden wij de punten bij, waar hun bommen neerkwamen.
Duizend of meer zwarte stippen bedekten haar, maar in het midden was
een vrijwel blanke rechthoek: onze fabriek, die slechts twee maal werd
geraakt in 30 aanvallen. Eerst toen zij door die treffers was vernield, ver
moedden de J. iets, doch hoe zij de rivierdalen en de heuvels ook afzochten
en in het wilde weg bommen afwierpen, de bamboeloodsen werden geen
enkele maal getroffen.
De raiders werden niet immer ongestoord gelaten. Wij beschikten over
9 Gloster Gladiators. Werd alarm gegeven, dan stegen zij op om, afhankelijk
van 's vijands aantal en type, aan te vallen of zich verborgen te houden.
De bws. werden als regel vergezeld door convoy-fighters, uitgerust met
extra-tanks. Eens echter verschenen zes 2-motorige bws. van het laatste
en snelste type geheel alleen. De Gladiators vernietigen ze alle met hun
bemanning van in totaal 42 man.
Na den grootsten luchtslag in China, waarin aan beide zijden meer dan
50 toestellen waren betrokken, meldde radio-Shanghai dat de J. 2, de Ch.
27 vliegtuigen hadden verloren. Den volgenden dag zag ik echter de wrakken
van 14 J. machines, terwijl de verliezen volgens betrouwbare inlichtingen
bedroegen 22 J. en 11 Ch. vliegtuigen.
Niettemin kregen wij spoedig respect voor de J. lstrkrn. Uit eigen waar
neming krijg ik den indruk, dat zij sterk worden onderschat. Men bega
geen vergissingde J. toestellen zijn modem, goed gebouwd, zeer snel en
zeer manoeuvreerbaar. En zij hebben er genoeg. Wij schatten, dat zij er in
China 800 gebruikten en in totaal 4500 hadden. De éénzitsjagers waren uit
stekend en voerden tenminste één manoeuvre uit, die ik buiten China
nooit heb gezien. Met een toestel achter zich aan gaan zij steil omhoog,
den tegenstander medelokkend. Zij klommen twee maal zoo snel als de
Curtiss Hawk 3 (Een inderdaad verouderd toestel! Red.). Uit dezen klim
wierpen zij zich snel achterover en naar beneden op hun achtervolger.
Voor deze handeling hadden zij niet, zooals bij een normale jager-loop
het geval is, een halven km van het luchtruim noodig, doch slechts een
100 m Red.).
Ik onderzocht door de Ch. neergeschoten doch practisch onbeschadigde
J. jagers. Als vliegtuigbouwer ben ik in staat, een oordeel uit te spreken
over de constructie en het peil van het afgeleverde werk. De motoren waren
betrouwbaar en keurige copieën van Am. typen. Behalve dat de koelribben
van den cylinderkop iets dikker waren, zijn er geen zichtbare verschillen.
Het gietwerk staat echter niet geheel op één lijn met het Am.
Vliegers van de C.N.A.C. waren niet in staat, met vol gas met hun Douglas
D.C.2's aan de J. bws. te ontkomen. Tijdens luchtgevechten gemaakte
vergelijkingen van de Ch. Hawks met de Jjagers voerden tot de slotsom
dat de laatste in staat moeten worden geacht, een snelheid van 507 km/u.
(315 mijl) te halen.
De Ch. vliegers zijn echter beter. De J. zien slecht, een groot nadeel m
een jager. De Ch. zijn individualisten, de J. „regimentalisten". Als gevolg
daarvan zijn Ch. vliegers onder moeilijke omstandigheden gevaarlijker,
weten zij zich beter daaruit te redden. Zij zullen snel iets bedenken om
hun huid te redden. Bij gelijk materieel zal de Ch. piloot steeds beter vliegen
en vechten dan de J.
Vermeldenswaard is ten slotte Mr. Day's mededeeling, dat de Ch. treinen
bij luchtalarm niet alleen stopten, doch tevens „verspreid werden opgesteld"
door alle wagens los te haken en met afstanden van een mijl op te
stellen.
