668
Ik wees er reeds op, dat in de moderne oorlogvoering het begrip basis
niet meer eng begrensd is. Dit is een gevolg van het snelle verloop van
grond- en luchtoperaties en van de totalitaire oorlogvoering. Zoo kan men
het door Duitschland bezette gebied van het vasteland van Europa beschou
wen als een reusachtige basis van waaruit Hitier probeert de bases van
onze bondgenooten te bestrijden of in bezit te krijgen. Zoo is Engeland
basis als uitgangspunt voor vloot en luchtmacht zoowel als industrieele
producent voor de oorlogvoering, zijn Canada, Zuid-Afrika, Australië onmis
baar voor de oorlogvoering. Zoo vormde Italiaansch Oost-Afrika een bedrei
ging voor de basis Egypte. Zco is al sinds vele jaren niet alleen Soerabaia
een vlootbasis, doch geheel Java de basis voor onze oorlogsinspanning.
Dit is zoo gebleven. Doch veranderd is door het luchtwapen, dat ook
aan strategisch belangrijke gebieden in de buitengewesten de aandacht kan
worden besteed, die zij verdienen, zonder dat dit tot versnippering van
strijdkrachten behoeft te leiden. Dit zal niet alleen de verdediging van Java
ten goede komen, doordat het den vijand moeilijk zal vallen, tusschenbases
in bezit te nemen, in te richten en zich daar te handhaven.
Het zal ook ons eigen offensief vermogen belangrijk opvoeren, doordat
de armen van vloot en luchtwapen worden verlengd.
Deze vcordeelen spreken wellicht op het oogenblik nog niet zoo duidelijk.
Maar laten wij ons eens voorstellen, wat de nieuwste Amerikaansche
bommenwerper voor vermogens zal moeten hebben. Het prototype van de
B.19 heeft weliswaar nog maar nauwelijks de fabriek verlaten, doch dit
toestel vormt een aanwijzing, dat de gedachten gaan in de richting van
de door Seversky gepropageerde denkbeelden plafond van 7000 m, bommen -
last van 18 ton, actieradius (heen en terug) van 6000 km (opgegeven wordt
een vliegbereik, of zooals onze Australische vrienden zoo kernachtig zeggen,
„out of petrol range" van 7580 mijlen).
Het is daarom van belang, dat betere verdediging in de buitengewesten
de mogelijkheid voor een vijand beknot om onze vitale bases van zijn
eigen land uit aan te tasten, dat daardoor tevens de mogelijkheid wordt
geschapen, een vijand in eigen huis aan te tasten.
Deze technische ontwikkeling geeft ons mogelijkheden, die tot voor enkele
decennia ongedacht waren. Zij houdt echter ook een waarschuwing in
verwaarloozing van een der onderdeden van onze defensie in de toekomst
kan op korten termijn tot onherstelbare gevolgen leiden, want ook de
middelen van een mogelijken vijand worden verder reikend, geweldiger
en sneller. Juist in de toekomst zullen wij gedwongen zijn, onze verdediging
meer en meer vooruit te schuiven naar den buitenrand van den archipel,
om het centrum althans eenigszins veilig te stellen.
Verwaarloozing van deelen van de weermachten der democratieën gaf
Hitier de kans, dezen oorlog te beginnen. Verwaarloozing van zijn grond-
leger bracht het Britsohe Rijk het vorige jaar aan den rand van den afgrond,
en verlengt den oorlog met een onbekend aantal jaren, omdat wij voorloopig
in hoofdzaak zijn aangewezen op een langzaam werkende blokkade. Laat dit
voor cns ook een les voor de toekomst inhoudenverhoogde paraatheid
kan ook dan op korten termijn worden gevergd. De voorwaarden daarvoor
te scheppen en te behouden is onze taak.
Vooral tot U, M.H., die Uw werkkring voornamelijk in de burgermaat
schappij vindt, moet ik daarom het verzoek richten blijf, ook nadat deze
oorlog is gewonnen, strijden voor het behoud van ons oorlogspotentieel,
opdat elke ongunstige internationaal-politieke ontwikkeling docr ons onver
wijld zal kunnen worden beantwoord met een afdoend verhoogde paraatheid.
