732
rijk zijn. Onze marine in de Indische wateren werkt mede om de omringende
zeeën van raiders vrij te houden, de geallieerde scheepvaart te beschermen
en veilig geachte routes aan te wijzen. Aanvragen voor het opzenden naar
Engeland van marinepersoneel van uiteenloopende diensten en rangen wor
den zoo eenigszins mogelijk ingewilligd. Opleiding van personeel, bestemd
voor den strijd in de Europeesche wateren, vindt hier zooveel doenlijk plaats.
Het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger laat waardevolle krachten
gaan, niet alleen om ze ter beschikking van de Nederlandsche krijgsmacht in
Engeland te stellen, maar ook ten bate van de verdediging van Curagao.
Belangrijk is het offer, dat Indië zich getroost door het afstaan van sche
pen, die in normale omstandigheden den Indischen af- en aanvoer zouden
verzorgen. De uitnemende ibeteekenis, die de vaart op de oorlogsgebieden
heeft, noopt met dit offer vèr te gaan. Het motorschip „Oranje" wordt voor
Indië's rekening als hospitaalschip uitgerust, bemand en in de vaart gebracht.
Doeltreffend is de bijdrage, die Inidië als producent van oorlogsgrondstoffen
levert door ze daar te plaatsen, waar zij voor de krijgsvoering het nuttigst
worden aangewend en angstvallig te waken, dat zij niet lanigs om- en bij
wegen den vijand ten voordeel komen kunnen. De monetaire overeenkomst
met Engeland, die in hare werking een aanmerkelijke steun dezerzijds be-
teekent, bleef bestendigd.
Niet onvermeld, ofschoon geen Regeeringsbemoeienis, mag voorzeker
blijven dat de bedragen, die voor den aankoop van oorlogsmaterieel, vooral
vliegtuigen, ten behoeve van de eigen en de bondgenootschappelijke weer
macht in Europa uit vrijwillige giften zijn overgemaakt, reeds niet minder
■dan tien milhoen gulden beloopen.
De versterking der militaire defensie wordt krachtig voortgezettientallen
millioenen werden gevoteerd voor de uitrusting van leger en vloot, verde
digingswerken werden aangelegd, nieuwe legeronderdeelen opgerichthet
luchtwapen breidde zich uit. De mechaniseering van het leger ter verhoo
ging van mobiliteit en stootkracht vond voortgang. Ook de uitbreiding van
het varend en vliegend materieel van de marine ging met kracht vooruit.
Vele hulpvaartuigen werden in dienst genomen de eerste series torpedomo-
torbooten en snelvarende patrouille-vaartuigen, hier te lande gebouwd, wer
den afgeleverd. Hoewel de aanschaffing van wapenmateriaal in het buiten
land nog moeilijkheden ondervindt van de wanverhouding tusschen vraag
en aanbod op de wapenmarkt, stemmen de bereikte resultaten toenemend tot
tevredenheid.
Een uitgebreide organisatie van stads- en landwachten kon in het leven
geroepen worden door het initiatief en de daadkrachtige medewerking van
het daartoe opgericht particulier comité en met gebruikmaking van de aan
zienlijke sommen (bijna zes millioen) waarover door vrijwillige bijdragen de
beschikking verkregen werd. Vrijwillige Oefencorpsen werden opgericht.
Landstorm- en militieplichtigen werden onder de wapenen geroepen om hun
geoefendheid te onderhouden en te verhooigen. De vloot werd practised op
oorlogssterkte en een groot deel van het dienstplichtig en reserve personeel
der zeemacht onder de wapenen gehouden.
Een voorstel tot invoering van verplichten krijgsdienst voor onderdanen
niet-Nederlanders heeft Uw College onlangs bereikt. Reeds lang en veel
vuldig is zoowel in Uwen Raad als daarbuiten uiting gegeven aan den wensch
dat onderdanen niet-Nederlanders, ook buiten het beroepsleger, gewapend
aan de verdediging van hun geboortegrond zouden kunnen deelnemen, een
wensch die met de jongste inzichten over de militaire noodzaak tot verster
king van de mankracht gelijk gericht is.
De inspannende diensten worden door het personeel met voorbeeldige
plichtsbetrachting vervuld. De persoonlijke offervaardigheid en blijmoedig
heid, waarmede zoowel het 'beroeps-personeel als zij wier werkkring buiten
de weermacht ligt, hun militaire plichten vervullen zijn verheugende ver
schijnselen van een hooggestemd moreel.
De militaire inspanning zou onvolledig zijn indien zij haar complement
niet vond in aanverwante voorzieningen in de burgermaatschappij. Krachtig
