667
Het eenige afdoende beletsel voor een dergelijk optreden is een stevig
eigen luehtoverwichtvernietiging van de aanvallende toestellen in de
lucht en in hun bases. Deze gedachte is geenszins nieuw. Opvolgende
legerleidingen zijn met taaie volharding opgekomen voor uitbouw van
het luchtwapen.
Men heeft in dit streven allerlei dingen willen zien, die er niet in besloten
zijn. Technici hebben zich op de vraag geworpen, welke typen oorlogsschepen
de beste kans maakten tegen het luchtwapen berekeningen van trefkans
en uitwerking zijn gemaaktexperts zijn elkaar op papier te lijf gegaan.
Dit verschijnsel is in alle landen vertoond, doch doet aan de kern van de
zaak, zooals ik die zoo juist stelde, weinig af. Ik meen dan ook te moeten
gelooven, dat er na de ervaringen van dezen oorlog overal een beter begrip
is ontstaan voor het streven der „luchtvaartenthousiasten".
Dank zij het feit, dat sedert 1936 op ruimer schaal met den uitbouw van
het legerluchtwapen is begonnen, hebben wij thans een luchtwapen, dat
er wezen mag, breidt het aantal luchtbases, het aantal vliegtuigen zich
dagelijks uit.
Het verdient wel de aandacht, dat het luchtwapen in de oorlogvoering
nog zeer jong is. Legers en vloten hebben door de eeuwen heen bestaan
nieuwe technieken hebben telkens andere strijdwijzen gebracht, zonder echter
de beginselen van de oorlogvoering te land of ter zee aan te tasten. Er is
geen principieel verschil tusschen het gebruik van zeemacht in den vorm
van triremen of van moderne slagschepen en hun omlijsting, tusschen het
gebruik van landmacht in den vorm van strijdolifanten of van vechtwagens.
Het luchtwapen brengt echter iets geheel nieuws en wij staan nog slechts
aan het begin van zijn ontwikkeling.
Tot nu toe heb ik gesproken over den invloed van den motor op de
maatregelen van den aanvankelijk afwachtenden verdediger.
Dezelfde mogelijkheden, die de aanvaller heeft gekregen, staan echter
ook open voor den verdediger Ik heb ze U in het kort geschetst in onze
sterk gemechaniseerde en gemotoriseerde „slagtroepen" en ons luchtwapen.
De mogelijkheden voor den politieken verdediger gaan echter nog verder
zij kunnen hem brengen tot tactisch en strategisch offensief. Was het
vroeger noodzakelijk, te rekenen op een gedurende de krijgsverrichtingen
in hoofdzaak onveranderd blijven van de aanvankelijk gekozen groepeering
der troepen, m.a.w. op concentratie van krachten op Java en eenige belang
rijke punten in de buitengewesten, thans bestaat de mogelijkheid tot ver
schuiving in snelle concentratie op andere punten. Vooral is het mogelijk,
reeds door ons bezette punten snel en afdoend te versterken.
Er ontstaat hierdoor grooter zekerheid, dat vooruitgeschoven bases en
andere inrichtingen behouden blijven.
Die vooruitgeschoven bases hebben dus niet meer de beteekenis van
een belemmering van 's vijands opmarsch in ons gebied, doch zij zullen
dit wel degelijk kunnen beletten. Het behoud van de bases waarborgt
bovendien op zichzelf weer snelle concentratie van krachten in andere
richting.
Uit deze punten nabij de peripherie van onzen archipel zal het voorts
mogelijk zijn, offensieve operaties te ondernemen tegen 's vijands uitgangs
bases of zelfs den vijand in eigen huis aan te tasten.
Hier treedt wel zeer duidelijk de beteekenis van het grondleger voor
luchtwapen en vloot op den voorgrond. Men heeft zich wel eens afgevraagd,
wat de beteekenis is van het verdedigen met grondtroepen van bepaalde
gebieden van onzen archipel. Deze gebieden zijn niet willekeurig gekozen.
Het gaat niet om de verdediging van bepaalde stukken grond zonder meer.
Dit spreekt weliswaar het meest tot het sentiment, doch de militair mag
zich niet uitsluitend door dergelijke overwegingen laten leiden. Verdediging
van bepaalde gebieden is de moeite waard, wanneer die gebieden van belang
zijn, als producent van voor de oorlogvoering onmisbare zaken, of vanwege
hun gewicht t.a.v. de militaire oorlogvoering.
