860
onder de invloeden, welke zich in de regeering doen gelden, is het laatste
een onmogelijkheid geworden en kan het eerste slechts worden bereikt in
den vorm van een tijdelijk uitstel. In welken tijd van hangen en wurgen het
Japansche oorlogs-apparaat gelegenheid wordt gelaten, zich tot het uiterste
te versterken, teneinde volkomen gereed te zijn voor het oogenblik van
toeslaan, zoodra Japan de tijd daarvoor gekomen acht.
Dit is het fatale in de situatie van het oogenblik. Men laat Japan verder
en verder gaan, men weet, dat oorlog op deze manier ten slotte onvermijdelijk
zal zijn, maar men laat Japan vrij om het tijdstip daarvoor te kiezen. Het
zal dit tijdstip kiezen op het oogenblik, dat voor Japan het voordeeligst en
voor ons het nadeeligst is.
Wij mogen aannemen, dat zoowel onze Regeering als die van Groot Brit-
tannië deze situatie duidelijk overzien en dat de bezorgdheid in deze
Regeeringskringen uitermate groot is. Maar onze gecombineerde macht is
niet in staat, Japan dit dwingende halt toe te roepen, zoolang de onzekerheid
blijft bestaan met betrekking tot de uiteindelijke houding der Ver. Staten.
President Roosevelt ziet het dreigende gevaar even duidelijk, maar hij
weet en dat baart hem de allergrootste zorg dat hij nog niet den in
vloed heeft, welke een oorlogsverklaring zal doen sanctioneeren om gebeur
tenissen in Oost Azië, waarvoor de doorsnee Amerikaansche burger zulk
een geringe belangstelling heeft, terwijl dit gebied bij velen in de V.S. nog
niet in het geografisch bevattingsvermogen is opgenomen.
Dit is een harde waarheid en zij is door de gevaren, welke ons steeds meer
bedreigen, omdat wij wèl in het nieuwe stormcentrum liggen, niet prettig,
maar zij is helaas een realiteit. Door de onzekerheid omtrent hetgeen Amerika
zal doen, öf het inderdaad tot daadwerkelijken steun met kracht van wapenen
zal overgaan, zijn Engeland zoowel als wij, wier belangen door de jongste
ontwikkeling der gebeurtenissen het meest worden bedreigd, in de minder
aangename dwangpositie van afwachten gekomen. Afwachten tot een direct
belang van één onzer wordt aangetast, in welk geval het volkomen duidelijk
is gemaakt, dat er niet geaarzeld zal worden om dat met geweld te keeren.
Het Britsche belang, waaronder het Australische en Nieuw Zeelandsche be
grepen, is het onze en omgekeerd.
Wanneer dit conflict eenmaal is losgebarsten in den Pacific, zullen de
Vereenigde Staten zich daar met geen mogelijkheid buiten kunnen houden
en zij zullen eveneens in den strijd worden gedwongen, waarbij ook zij
dan misschien in een ongunstiger positie staan. Maar het is hier de wil van
het Congres, die beschikt en wel is waar doen de Amerikaansche leiders,
Roosevelt, Sumner Welles, Knox en Stimson al het mogelijke om hun land-
genooten het dreigende gevaar duidelijk te maken, doch men heeft nog
geen zekerheid met betrekking tot een eventueele beslissing van het Congres,
die in zaken van oorlog met een twee derde meerderheid moet worden
genomen. En het is begrijpelijk, dat de leiding van de V.S. zich geen echec
kan permitteeren, dat de directe gevaren voor Amerika zou doen groeien.
Inmiddels lijkt het wel heel zeker, dat in afwachting hiervan de economi
sche samenwerking door de Vereenigde Staten tot op groote hoogte zal wor
den gegeven.
De vraag rijst nu, welke na Indo-China de volgende stap van Japan zal
zijn.
En (hierin ligt 'het moeilijke punt van het overzicht van deze maand. Het
kan zijn, dat deze stap, wanneer dit nummer verschijnt, reeds bekend is,
terwijl op het moment, enkele dagen daarvoor, slechts gissingen zijn te
maken.
Uit hetgeen in de Japansche pers op het oogenblik met betrekking tot
Thailand wordt gezegd, zou men geneigd zijn de conclusie te trekken, dat
dit land thans aan de beurt is om onder Japanschen druk te worden ge
bracht. Ongetwijfeld zal men deze poging op een zeker oogenblik inzetten,
maar men rekent daarbij op direct verzet van de Siameezen, die een nogal
nadrukkelijken toon laten hooren, welk verzet anderer steun zou kunnen
aantrekken.
