9. GAMBETTA PÉTAIN
door
H. A. VERKUYL,
Res.-Kapitein der Infanterie.
La France a perdu une bataille, mais la France
n'a pas perdu la guerre.
Gén. de Gaulle.
De politieke toestand in het onbezette Frankrijk van heden is
voor ons, beoordeelaars op grooten afstand, veel te vaag om ook
maar bij benadering een eenigszins juist beeld te geven van de
interne opvattingen in de regeering te Vichy ten opzichte van de
door de Duitschers en de Geallieerden nagestreefde doeleinden
in dezen oorlog, en van de politiek-militaire verhouding tusschen
de huidige Fransche leiders onderling. En vooral ook, omdat wij
zelf partij zijn in den gigantischen wereldstrijd tusschen recht en
onrecht, tusschen vrijheid en onderdrukking, tusschen trouw en
woordbreuk, tusschen behoud en vernietiging van alle bestaande
cultureele waarden, valt het ongetwijfeld moeilijk, een objectief
oordeel te vormen over de gedragingen der Franschen, zonder
zich te laten leiden door „wishfull thinking".
Het is echter nu ruim een jaar geleden, dat Frankrijk de wa
pens neerlegde en door het teekenen van een „eervollen" wapen
stilstand zich nagenoeg onbeperkt overgaf aan de eischen van
den overweldiger.
Over de wapenstilstandsvoorwaarden weten wij, buitenstaan
ders ook thans nog niet veel meer dan den summieren inhoud van
de gegevens, die ons in Juni 1940 bereikten. Wij herinneren ons
slechts, dat Paul Reynaud op 20 Maart 1940 Edouard Daladier
opvolgde als regeeringsleider. Daladier, de beminde volksrede
naar, was geenszins de sterke man, die het oorlogvoerende
Frankrijk behoefde hij dankte zijn populariteit aan de wijze,
waarop hij trachtte aan de vele uiteenloopende verlangens der
verschillende politieke partijen tegemoet te komen; hij was geen
Leider der Franschen, doch hij volgde slechts het volk op den
weg, dien het verlangde. Hij viel, omdat hem werd verweten on
voldoende hulp aan Finland te hebben gegeven. Reynaud zijn
groote politieke rivaal had geen enkele partij achter zich hij
was een krachtige persoonlijkheid, doch het volk was hem wei
nig goed gezind, hetgeen reeds tot uiting kwam bij zijn eerste op-
799
