820
De strateeg dient zich te beijveren, de Achillespees van den vijand te ont
dekken en van deze ontdekking het grootst mogelijke voordeel te trekken.
Zet men eigen kracht daar in, waar de tegenstander sterk is, dan verzwakt
men zich in een mate, die niet in overeenstemming is met het bereikte resul
taat. Om den vijand werkzaam te treffen, moet men hem in zijn zwakheid
aantasten.
Terwijl de nominale sterkte van een land wordt afgeleid uit zijn bevol
kingscijfers en zijn bronnen, is de physieke krachtsontplooiing afhankelijk
van den toestand waarin het organisme en het zenuwstelsel van dezen staat
zich bevinden. In iederen beslissenden veldtocht uit de wereldgeschiedenis
is de verbreking van 's vijands physiek en psychisch evenwicht het voorspel
geweest van zijn ondergang, een stadium, waarin hij door een strategisch
indirecten aanval werd gedreven.
De ware bedoeling van de strategie is het verkleinen van 's vijands mo
gelijkheid, zich te verdedigen. Hieruit volgt dat men om één doel te bereiken,
méér doelen moet nastreven. Immers, de tegenstander, die zekerheid heeft
omtrent het door ons begeerde object, bezit tevens de grootst mogelijke
kans, het afdoend te beschermen. Een plan moet vertakkingen hebben,
wil het vruchten dragen. Een plan waarin slechts een enkele wensch tot
uiting komt is gelijk een kalen stok.
Hitier heeft zich uit instinct of uit overdenking een duidelijk begrip
eigen gemaakt van deze strategische waarheden, die slechts door weinig
soldaten werden doorgrond. Hij paste deze psychologische strategie toe in
den strijd, die hem de heerschappij over Duitschland bezorgde en waarbij
hij de zwakke plekken van de Republiek van Weimar uitbuitte, speculeerde op
menschelijke zwakheden, afwisselend kapitalistische en socialistische belan
gen tegen elkaar uitspeelde, daarbij nu de eene, dan weer de andere partij
kiezend zoodat hij met achtereenvolgende, indirecte stappen zijn doel kon
naderen. Toen hij zich eenmaal van de heerschappij in Duitschland had
verzekerd dat was dus in 1933 -werd aan het proces een wijdere
strekking gegeven. Na in het volgend jaar met Polen een 10-jarig vredes-pact
te hebben gesloten ter dekking van zijn oostelijke flank - wierp hij
in 1935 de beperkende bepalingen terzijde, die Duitschland bij het verdrag
van Versailles ten aanzien van de bewapening waren opgelegd, waarna
hij in 1936 de herbezetting van het Rijnland waagde. In dat jaar zette hij
definitief den „gecamoufleerden oorlog" in door steun te verleenen aan
generaal Franco's poging, het Spaansche constitutioneele bewind omver te
werpen. Dat was een indirecte actie, uitgevoerd in samenwerking met Italië
en gericht tegen den „strategischen rug" van Frankrijk en Engeland. Na
aldus in het westen de positie van deze landen te hebben verzwakt en
zich daar te hebben gedekt door de uitgebreide versterking van het Rijnland,
was hij gereed, zich naar het oosten te keeren.
In Maart 1938 rukte hij Oostenrijk binnen, daarmede niet slechts de flank
van Tsjecho-Slowakije open leggend, maar ook den gordel doorbrekend, dien
Frankrijk na den eersten wereldoorlog rondom Duitschland had geweven.
In September 1938 verzekerde hij zich bij de overeenkomst van München
niet slechts van het Sudetenland, maar bereikte hij ook, dat Tsjecho-Slo
wakije strategisch tot-en-met werd gebroken. In Maart 1939 bezette hij het
land, dat hij reeds machteloos had gemaakt en omvatte aldus Polen.
Dit proces was de moderne toepassing, op groote schaal en in grooten stijl,
van de klassieke kunst van stelling kiezen alvorens slag te leveren. Geduren
de de geheele ontwikkeling van dit proces was Duitschland's macht verder
gegroeid, direct door enorme bewapening, indirect door het onttrekken van
krachten aan de belangrijkste tegenstanders, d.w.z. door hun bondgenooten
geleidelijk te knotten en strategisch te ontwortelen.
En zoo had Hitler in de lente van 1939 minder dan ooit reden, een openlijk
conflict te vreezen. Het was een speling van het noodlot, dat hij op dit kri
tieke oogenblik werd geholpen door een even edelmoedig als ongelukkig
gebaar van Britsche zijde de garantie, die plotseling werd gegeven aan
