967
van zijn legers die hem in staat stelden een primitieve strategie telkens weer
te herhalen en er succes mede te boeken. Van het oogenblik echter, dat hij
anderen moest inschakelen, liep het mis. Italië bleek een fiasco en als Mus
solini buldert over de zege der Italiaansche wapenen, dan is dat omdat
het altijd Duitschland is geweest, dat hem te hulp kwam als hij reeds ver
slagen was.
In Irak, waar Hitier de hulp van Rashid Ali noodig had om een staatsgreep
te voltrekken, leed hij een volslagen échec en moest hij de meerderheid van
Engeland erkennen.
Ten aanzien van Rusland liep het heelemaal mis. Hitier wist, dat hij eens
met Stalin in de doodelijke worsteling zou geraken van dit oogenblik. Maar
hij heeft dit risico eerder moeten aanvaarden dan hij heeft gewildzijn plan
tot wereldverovering was erop gebaseerd, Rusland tot het laatste te bewaren
en eerst met zijn „vriend" en „bondgenoot" in Moskou een doodelijken aanval
op het Britsche imperium te ondernemen.
Het zal interessant zijn als er later, na dezen oorlog, iets bekend wordt
van het werk van den Britschen ambassadeur te Moskou, Sir Stafford Cripps,
want het staat wel vast, dat dit van een zoodanig gehalte is geweest, dat in
de werkkamer van den Britschen ambassadeur in Moskou de grondslagen
zijn gelegd voor Hitler's nederlaag. Tot welken prijs zal de geschiedenis later
leeren en waarschijnlijk zullen wij ondervinden, dat hij hoog zal zijn, maar
hij is het waard geweest, zooals de feiten van den dag bewijzen. Ongetwijfeld
zullen de mémoires van Sir Stafford belangrijker zijn dan die van zijn collega
te Berlijn, Sir Neville Henderson, want zijn zending is niet mislukt
Ook in Iran heeft Hitier gefaald.
En evenzeer in Engeland zelf, waar hij het vorige jaar niet zijn gecom
bineerde methode van de „Blitzkrieg" kon uitvoeren, met het gelijktijdig
terroriseeren van de burgerbevolking, doch zich tot de laatste methode moest
bepalen, omdat Engeland's luchtmacht den ongelijken strijd in de lucht, welke
aan een invasie moest vooraf gaan, tot een glorierijke overwinning over de
„Luftwaffe" bracht.
Eind Juni heeft Hitier tegen de adviezen van de weinigen in, die hij als
raadgever accepteerde, den strijd tegen Rusland aangebonden, omdat Moskou
hem in zijn plannen niet langer wilde volgen en zelf heeft hij daarmede het
touw in beweging gesteld, waarmede eens zijn doodsklok zal worden geluid.
Toen op dien Zondagochtend het bevel was gegeven aan de Duitsche
troepen, de Russische grenzen te overschrijden, hebben wij vastgesteld, dat
alles ervan zou afhangen hoe de eerste stoot door de Russen zou worden
opgevangen en of zij de Duitschers lang genoeg zouden kunnen tegenhouden
om hun reserves in het veld te brengen en te organiseeren.
Een doorbraak in die eerste weken zou het lot van Rusland hebben beze
geld als het lot van West Europa en Hitier moet er vast op hebben gerekend,
dat zulks hem zou gelukken. Zijn adviseurs zullen hem hebben gewaarschuwd,
dat het welslagen van dit „blitz" plan niet zoo zeker was en dat bij het falen
ervan een uiterst gevaarlijke positie zou ontstaan.
Zij hebben gelijk gekregen en hoewel er zeker nog altijd rekening moet
worden gehouden met het feit, dat hij ten slotte toch zijn doel zal bereiken
en op eenige punten zal kunnen doorbreken, zal hij daarna dermate verzwakt
zijn, dat het met de stootkracht van het Duitsche leger gedaan is, mits dit
geen rust wordt gelaten. Hitier ziet zijn plannen falen door de organisatie
van de Russische reserves aan mankracht.
Op het Westfront, in Griekenland en op Kreta heeft hij vrij gemakkelijk
spel gehad. Met zijn overmacht betrok hij daar onmiddellijk de geheele strijd
kracht, die tegenover hem stond, in het gevecht, met al haar reserves. En
hij dwong zijn tegenstanders tot een afmattenden strijd, die den soldaten
dagen en nachten achtereen geen rust liet, tot zij ten slotte zoo doodelijk
vermoeid waren, dat zij niet meer verder konden. Terwijl hij zelf altijd maar
weer nieuwe troepen in den strijd kon werpen, die, goed toegerust en vol
komen frisch, betrekkelijk gemakkelijk spel hadden met de opgejaagde en
afgematte tegenstanders.