de aanzienlijke hoogte, van waaruit bomaanvallen als regel plegen
te worden ingezet dusdanig enorme afmetingen moeten hebben,
dat alleen reeds uit dien hoofde het aanbrengen daarvan op ern
stige practische bezwaren stuit, ja niet zelden geheel onmogelijk is.
Zoo zijn er tal van problemen, te veel om ze alle hier op te
noemen, in den modernen oorlog zonder front, zonder flank en
zonder achterland in de vroegere beteekenis van het woord, en
zonder wettelijke gebondenheid, maar met het verbazingwek
kende tempo, dat hem door de geperfectionneerde machines onzer
dagen wordt verleend, welke niet alleen voor den tacticus van
belang zijn, doch evenzeer voor den geneeskundigen chef, die in
dit pandaemonium van technische bedrijvigheid tot taak heeft,
de gewondenverzorging te regelen en den afvoer onder de zich
van oogenblik tot oogenblik wijzigende omstandigheden dusdanig
te verzekeren, dat geen opstuwing van gewonden binnen het
operatiegebied in engeren zin wordt veroorzaakt.
Vooral op de organisatie van een feilloozen, niet gemakkelijk
te verstoren verbindingsdienst komt het hierbij aan. Was vroeger
een goed en soepel werkend verbindingsstelsel voor den M.G.D.
reeds van niet te onderschatten beteekenis, thans is dat om voor
de hand liggende redenen in nog grootere mate het geval. De ver
schillende eenheden der M.G.D.-organisatie moeten als het ware
de in elkaar grijpende schakels zijn van één lange keten, ver
loopend van de gewondennesten in voorste lijn tot de evacuatie-
en concentratiehospitalen. Indien slechts een dier schakels los
raakt, wordt daardoor oogenblikkelijk het geheele bedrijf lamge
legd, ook al functionneeren de onderdeelen ieder op zichzelf nog
zoo onberispelijk. Geen der onderdeelen mag op eigen gelegen
heid werkenzij dienen zich aan te sluiten aan de vóór en achter
gelegen eenheden. Zij beïnvloeden elkaar voortdurend en moeten
daarom steeds ten nauwste met elkaar zijn verbonden. Worden in
dit opzicht fouten gemaakt, dan zal veelal opstuwing van gewon
den in het operatiegebied niet zijn te vermijden. Te allen tijde
moet het streven van den geneeskundigen chef er op zijn gericht,
dit te voorkomen, want vooral in den huidigen gemechanis eerden
oorlog is het een onafwijsbare tactische eisch dat de gewonden,
zoo snel als hun toestand zulks ook maar eenigszins gedoogt, uit
het primaire actiegebied worden afgevoerd, aangezien door hun
aanwezigheid de zoo uitermate gewichtige factor snelheid bij de
doorvoering der operatiën in ongunstigen zin wordt beïnvloed.
Blijkens de ervaringen uit den wereldoorlog en voorloopig
kunnen wij niet anders dan ons daarop oriënteeren, omdat over
betrouwbare gegevens uit den huidigen oorlog nog niet wordt
beschikt ligt de zwakste schakel in den gewondenafvoer vaak
tusschen de primaire en secundaire evacuatie, d.w.z. in het gebied
van het veldhospitaal en het evacuatiestation. De oorzaak daar
van kan men in verschillende richtingen zoeken.
880
