voerdienst in oorlogstijd uitermate zwaar is belast, zal hij veel
zelf moeten regelen en zoo noodig onder nadere goedkeuring
besluiten moeten nemen, hetgeen alleen mogelijk is indien hij
een grondig inzicht bezit in de nooden en behoeften der zich van
oogenblik tot oogenblik wijzigende omstandigheden.
Een tweede in hoofdstuk IV van het O.V.G.D. I genoemd be
langrijk punt is, dat het tot de taak van den militair geneeskun
digen dienst behoort, de zieken en gewonden wederom zoo snel
mogelijk geschikt te maken voor den dienst te velde. In het
midden latend of dit uit zuiver medisch oogpunt bezien een al dan
niet verheffende taak is, volgt er in ieder geval uit, dat behalve
de algemeene leiding, ook het bevel over de evacuatie- en con
centratie-hospitalen met hun overwegende Roode Kruis-bezetting,
in handen van den militair geneeskundigen dienst moet berusten,
aangezien burgerartsen, ook al dragen zij de uniform van Roode
Kruis-officier, niet in staat mogen worden geacht, deze specifiek
militaire taak met voldoende inzicht te vervullen.
Zooals bekend is, wordt het vervoer van het veldhospitaal naar
het evacuatiestation verzorgd met materieel van de veldhospitaal-
af deeling, behalve in bijzondere gevallen, wanneer de afvoer niet
per spoor, doch met auto-colonnes geschiedt. Voorts detacheert
het veldhospitaal een officier van gezondheid, alsmede een kern
van militair personeel bij het evacuatiestation voor het verleenen
van hulp en zoo noodig van leiding aan de aldaar ingedeelde
Roode Kruis-formaties. Het huidige O.V.G.D. neemt spoorweg
vervoer nog aan als de normale wijze van transport en wel zoo,
dat bij een grooten toevloed van gewonden tegelijk, speciale
hospitaaltreinen zullen worden ingeschakeld, terwijl er bij een
geringer aantal patiënten mede wordt volstaan, voor ziekenvervoer
ingerichte wagons te haken aan voor andere doeleinden bestemde
treinen. Dat dit zekere nadeelen meebrengt is duidelijk, daar de
kansen op luchtaanvallen dan veel grooter moeten worden geacht.
Het evacuatiestation zal om dezelfde reden niet mogen samen
vallen met het eindpunt van den aan- en afvoerdienst, vermits
dit om begrijpelijke reden een geliefkoosd object is voor bombar
dementen uit de lucht.
Voor het vervoer van gewonden en zieken per spoor beschik
ken de Staatsspoorwegen op Java over de zoogenaamde E- en
Q-rijtuigen. De E-rijtuigen bieden slechts plaats aan een klein
aantal liggend te vervoeren patiëntenzij zijn daarom meer
bedoeld voor gebruik in vredestijd. De Q-wagens, waarvan op
Java een betrekkelijk groot aantal aanwezig is, bieden elk plaats
aan 16 liggend over te brengen zieken of gewondenzij leenen
zich vanwege hun relatief groote capaciteit bij uitstek voor ge
wondentransport in oorlogstijd. Deze rijtuigen zijn wit geschil
derd en aan beide zijden, alsmede op het dak voorzien van een
Roode Kruis-embleem. Wat hun inrichting betreft voldoen zij
ruimschoots aan te stellen eischen; de ventilatie is vrij behoor-
883
