lijk, dient de luchtverversching in deze wagens te voren door
kleine ingrepen te worden bevorderd. Is zulks door bepaalde
omstandigheden niet uitvoerbaar, dan zal de rit met gedeeltelijk
opengeschoven deuren moeten worden gemaakt, hetgeen blijkens
de ervaring hier te lande veel overlast van stof en rook veroor
zaakt. Voorts verdient het aanbeveling, eventueel aanwezige
rekken en vaste gereedschapskasten, welke de montage der
„draagbaarstellen voor spoorwegvervoer" belemmeren, althans
een aanzienlijke schadelijke ruimte geven, weg te breken. Per
sonenwagens leenen zich het minst voor liggend gewondentrans
port. Als regel zullen zij dan ook alleen worden bestemd voor
zittend af te voeren patiënten. In geval van nood kan men er
weliswaar de banken uit verwijderen, doch daarmede is betrek
kelijk veel tijd gemoeid en bovendien worden de rijtuigen daar
door dermate ernstig beschadigd, dat men er alleen in het uiterste
geval toe zal besluiten.
Voor de inrichting van goederenwagens ten behoeve van het
liggend vervoer van gewonden en zieken wordt gebruik gemaakt
van de hiervoren reeds ter sprake gekomen draagbaarstellen,
welke in de wagens kunnen worden geplaatst en door middel
van schroeven in den bodem daarvan bevestigd. Tot dat doel
bevindt zich bij elk draagbaarstel een zakje, waarin een schroe
vendraaier, een houtboor en het vereischte aantal schroeven.
Ieder draagbaarstel, dat in geval van nood ook op vrachtauto's
en in autobussen kan worden gemonteerd, bestaat uit een gemak
kelijk uitneembaar en inklapbaar geraamte van holle metalen
buizen, waarin met een paar eenvoudige handgrepen vier bran
cards veerend, twee beneden en twee boven, kunnen worden
opgehangen. Het meest voorkomende model goederenwagen, de
zoogenaamde G-wagen, biedt plaats aan 2 brancardstellen, te
zamen bevattend 8 lijders; in de bagagerijtuigen (D-wagens),
welke van buffer tot buffer gemeten, iets langer zijn dan 8 m,
is gelegenheid tot opstelling van 3, in die langer dan 10,4 van 4
en in die langer dan 13 m van 5 draagbaarstellen.
Wanneer de gewonden en zieken in de treinen zijn onderge
bracht, hebben zij over het algemeen een langen lijdensweg voor
zich, welke, door tal van complicaties veronaangenaamd, soms
dagen kan duren. Daarom is het een onvoorwaardelijke eisch,
dat medisch alle maatregelen worden getroffen, om de hen gedu
rende de reis bedreigende gevaren zooveel mogelijk te elimineeren
of althans te beperken. Nemen we aan, dat de afstand van het
evacuatiestation tot het evacuatiehospitaal 300 km bedraagt,
dan is dit laatste zeer zeker niet in één dag te bereiken. Immers,
als men rekent op een rijduur voor een hospitaaltrein van 8 uur
per dag met een behouden snelheid, d.w.z. daarbij inbegrepen de
oponthouden op stations enz., van 25 km per uur, dan mogen we
als gemiddeld af te leggen dagafstand der hospitaaltreinen niet re
kenen op meer dan 200 km. Onder ongunstige omstandigheden
885
