kan dat zelfs veel minder zijn. Daar 'het overnachten in de treinen
als regel zal moeten afstuiten op ernstige medisch-hygiënische be
zwaren, zooals de minder goede ventilatie in de stilstaande wa
gens, de sobere accommodatie (kleine ligruimte boven elkaar op
smalle draagbaren, slechte verlichting, etc.) en ten slotte de groote
bezwaren, verbonden aan het aanbrengen van klamboes, zullen
de gewonden 's avonds moeten worden uitgeladen en onderge
bracht, hetzij in een verblijf op een of ander stationsemplacement,
hetzij in een van de nabij gelegen ziekeninrichtingen, om indien
hun toestand zulks gedoogt den volgenden dag naar hun defi
nitieve bestemming te worden afgevoerd. Verder zal er, zeer ze
ker bij een langen rit,, rekening mee moeten worden gehouden, dat
bepaalde patiënten gedurende het vervoer naar de definitieve be
stemming uit den trein moeten worden verwijderd omdat:
a. hun toestand dusdanig is verergerd, dat verder vervoer nood
lottig zou zijn
b. door een complicatie op korten termijn operatief moet worden
ingegrepen
c. zij tijdens het vervoer in geestelijke onrust of in deliranten
toestand zijn geraakt, hetgeen hun aanwezigheid in den trein
met het oog op de andere lijders onraadzaam maakt
d. zij zijn komen te overlijden.
Wegens den langen duur van het vervoer per trein is een zeer
grondige gewondensorteering in het veldhospitaal als laatste scha
kel der medische voorziening in het operatiegebied dan ook een
primaire eisch, terwijl tevens gedurende de reis medisch toezicht
en een naar omstandigheden zoo goed mogelijke verpleging in de
treinen onmisbaar moeten worden geacht.
Naast het toezicht in de treinen, had men in Frankrijk gedu
rende den wereldoorlog nog de zoogenaamde „stations de revision
sanitaires", welke op bepaalde afstanden langs de evacuatiespoor
lijn 6 uur sporens van elkaar) werden opgericht, waar alle
passeerende gewonden aan een hernieuwde controle werden on
derworpen en zij, die om de hiervoren genoemde redenen niet ver
der konden reizen, werden aangehouden. Onze organisatie van het
gewondenvervoer per spoor komt in groote trekken op hetzelfde
neer. Degenen, 'die de treinen moeten verlaten, zullen worden on
dergebracht in daartoe gevorderde ziekeninrichtingen, of, indien
er in de buurt geen ziekeninrichtingen zijn, in voor ge wondenver-
pleging ingerichte localiteiten op de stations dan wel andere voor
hospitalisatie geschikte gebouwen, waarover onder de gegeven
omstandigheden kan worden beschikt. He!t geneeskundig ma
terieel voor de inrichting dezer gelegenheden zal naar omstandig
heden door den M.G.D. dan wel door het Roode Kruis worden ge
leverd. Een goede gang van zaken in dezen zal slechts gewaar
borgd zijn, indien in vredestijd daartoe de noodige voorbereidin
gen zijn getroffen. (Wordt vervolgd.)
886
