8. BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HET ONTSTAAN EN
DE ONTWIKKELING VAN HET VAANDEL
EN VLAGGEWEZEN (I)
door
D. RÜHL.
INLEIDING.
De belangstelling voor vaandels en vlaggen is bij de breede
massa betrekkelijk gering. Zij is voor de Nederlandsche vlag pas
in 1831 opgewekt, grootendeels als gevolg van de bestudeering
van de geschiedenis der Princevlag. Doch veel verder gaat de
belangstelling dan ook niet.
Welk een invloed de legervlaggen en -vaandels op de latere na
tionale vlaggen hebben gehad, is velen niet bekend. De niet-
beroepsmilitair kent ternauwernood het vaandel van het regiment
of bataljon, waarbij hij is ingedeeld. Hij heeft het wel eens op een
afstand gezien bij een parade of marsch, weet omdat het hem
geleerd is dat hij het moet groeten, doch van de geschiedenis
van het vaandel, waaronder hij dient, is hij in doorsnee onkundig.
In onderstaand artikel is globaal e.e.a. omtrent de geschiedenis
van het vaandel- en vlaggewezen weergegeven. Dit mag men
echter niet anders zien dan het begin eener studie over dit onder
werp, dat tot heden nog steeds niet systematisch is behandeld.
Zonder te veel in bijzonderheden af te dalen is getracht, in
grove trekken de ontwikkelingsperiode te volgenslechts enkele
voorbeelden zijn hier en daar opgenomen om een duidelijker
beeld te geven. Hoewel daarvoor zooveel mogelijk Nederlandsche
zijn gekozen, hebben wij op vele plaatsen, bij gemis aan eigen
bronnen, buitenlandsche voorbeelden moeten gebruiken.
Afgesloten van het Moederland denken wij met weemoed aan
de wandelingen door de vlaggenhal in het Rijksmuseum te Am
sterdam, waar elk doek zijn eigen geschiedenis tot ons doet
sprekenaan onze bezoeken aan het Krijgskundig Archief te Den
Haag, waar wij geholpen werden aan gegevens voor deze studie.
Ook hier in Indië is een schat van gegevens, doch verspreid,
ongeordend en voor velen onbekend en onbereikbaar. Hier ligt
een taak voor het Krijgskundig Archief in Nederlandsch-Indië.
De verzamelingen in het Landsarchief te Batavia, in het Museum
van het Koninklijk Bataviaasch Genootschap, het Leger-museum
te Koetaradja, de diverse publicaties in allerhande boeken en
923