daarbij passende ortho- of panchromatisch negatiefmateriaal noo-
dig, teneinde te voorkomen, dat op het negatief het landschaps
beeld door het licht van de dikke luchtlaag wordt gesluierd. In
droge tijden wordt echter de lichtverstrooiing soms zoo sterk, dat
de lucht nevelig of heiïg wordt. Sterke heïigheid, die blijkbaar
een gevolg is van directe verlichting door de zon van in de lucht
zwervende fijne stof- en waterdeeltjes, bevat zooveel geel en rood
licht, dat de tegenwoordige lichtfilters en emulsies nog onvoldoen
de zijn, waardoor de luchtfotografie er zeer door wordt bemoeilijkt.
Nevels, zooals vaak in de morgenuren in de vlakten boven rivieren
en moerassen en in de bergen in kommen en dalen blijven hangen,
trekken veelal zoo spoedig op, dat zij de luchtfotografie weinig
bezwaren in den weg leggen. Hooge bewolking veroorzaakt z.g.
wolk ens cha du wen, die bij het bestudeeren der luchtfoto's soms
zeer hinderlijk zijn en stereoscopische beschouwing bemoeilijken
dan wel onmogelijk maken. Lage bewolking maakt de luchtfoto
grafie vrijwel onmogelijk.
Evenals bij de gewone fotografie is ook bij de luchtfotografie de
verlichting van het object (i.e. het terrein) van veel belang. Bij
lagen zonnestand ontstaan lange schaduwen, waardoor bij het be
studeeren van de foto's soms voorwerpen of details worden ontdekt,
die zonder schaduw niet zouden opvallen. Lage terreinverheffingen
en bodeminzinkingen, flauwe hellingen enz. teekenen zich door de
schaduwwerking duidelijker af, maar steilere hellingen, diepere
dalen, bosch- en kampongranden zijn geheel in de schaduw gehuld
en de daarin gelegen details worden op de luchtfoto's veelal niet
afgebeeld. Bij hoogen zonnestand worden de schaduwen zoo klein,
dat nagenoeg alle sprekende contrasten uit het fotografische beeld
verdwijnen, waardoor de foto een effen aanzien krijgt en vele
details niet meer herkenbaar worden afgebeeld. Verder kaatsen
wateroppervlakken het zonlicht rechtstreeks naar de camera terug,
waardoor bepaalde plekken op de foto's sterk overbelicht zijn.
De beste uren voor luchtfotografie zijn van 8.00 tot 11.00 en van
13.00 tot 16.00, waarbij dan ochtendopnamen in het algemeen beter
zijn dan middagopnamen.
Of en de wijze waarop voorwerpen van bepaalde grootte, vorm
en kleur bij een fotografische opname nog worden afgebeeld, hangt
af van de sterkte van het licht, dat van deze voorwerpen uit
gaande op de lichtgevoelige emulsie van het negatief van in
vloed is geweest.
1092
Helder water, waar het daglicht diep in kan doordringen, zal minder
licht terugkaatsen dan troebel water en dus donkerder worden af
gebeeld. Naarmate de bodem licht terugkaatst zal ondiep water op de
foto helderder zijn dan diep water. Tjemara's, waarvan het ijle groen
veel licht doorlaat en weinig terugkaatst, zullen op kleine schaal ge
fotografeerd al spoedig niet meer herkenbaar worden afgebeeld. Aan
gestampte grond wordt op luchtfoto's aanmerkelijk lichter afgebeeld
dan rulle grond omdat hij meer licht weerkaatst, hoewel voor het oog
het kleurverschil slechts gering is. Sporen in gras en alang-alang
