1165
tevens zeer belangrijke verklaringen door de ministers van het kernkabinet
zullen worden afgelegd.
Indien men rekening houdt met andere aanwijzingen, waarop wij in het
vervolg van dit overzicht nader uitvoerig zullen terug komen, is er reden
om zich af te vragen of deze vijftiende November of een der dagen, die
daarop onmiddellijk volgen, het uur U voor den strijd in dit deel van de
wereld zal zijn. Houden wij ons deze mogelijkheid voor oogen en er is
reden om dit te doen dan kunnen de daden van uittarting, welke
Duitschland op het oogenblik t.o.v. de V.S. bedrijft, niet als op zichzelf
staand worden beschouwd, maar moeten zij worden gezien in een veel
breeder kader.
Onmiddellijk na het optreden van het kabinet Tojo volgde de aanslag
op de „Kearny" en eenige dagen geleden die op de „Rueben James", waarmede
het eerste Amerikaansche oorlogsschip is tot zinken gebracht. Het is duidelijk,
dat dit geschiedt binnen het kader van de mogelijke in werking treding
van het tripartite-verdrag tusschen Duitschland, Italië en Japan en uit dien
gezichtshoek moet men ook de groote voorzichtigheid beoordeelen, welke
Pres. Roosevelt in dit hoogst critieke uur aan den dag legt, zoowel m.b.t.
het tot zinken brengen van de „Rueben James" als tot de geheimzinnigheid,
die wordt betracht t.a.v. eventueele successen van de Amerikaansche marine
tegen Duitsche raiders. Want Japan is volgens de bepalingen van dit verdrag
slechts tot optreden verplicht indien een nog niet in den oorlog betrokken
mogendheid aan Duitschland den oorlog verklaart, of dit zonder oorlogs
verklaring aanvalt. Plet gaat dus om het vaststellen van de eerste actie.
Wij allen zijn ervan overtuigd, dat Duitschland daaraan schuldig staat,
maar even zeker als wij dit weten, is het ook zeker, dat het naar wegen
zal zoeken om Amerika in staat van beschuldiging te stellen. Uit de
„officieele" Duitsche verklaring, dat de „Greer" den aanval op den Duitschen
onderzeeër opende en dat deze zich daartegen verdedigde, valt dit reeds
af te leiden en met groote mate van waarschijnlijkheid zullen dergelijke
verklaringen ook worden afgegeven t.o.v. de „Kearny" en de „Rueben James".
Even aannemelijk is het, dat, altijd dezen datum van 15 November voor
oogen houdend, binnen korten tijd de officieele Duitsche verklaring zal
volgen, welke Amerika als aanvaller brandmerkt, als inleiding tot een beroep
op de medeonderteekenaars van het tripartite-pact om de wapenen tegen
dat land op te nemen. Mogelijk komt deze verklaring reeds in den tijd, welke
verloopt tusschen het oogenblik van het schrijven van dit overzicht en het
in druk verschijnen ervan. (Inderdaad hebben de feiten deze veronderstelling
reeds achterhaald.) Dan wordt het natuurlijk de vraag hoe Japan op deze
Duitsche vaststelling van „feiten" zal reageeren, doch er is, gezien den zeer
sterken druk, welke op het oogenblik van Duitschen kant in Japan zelf
waarneembaar is, en den grooten invloed op de militaire groep van den
Duitschen ambassadeur Gnl. Eugen Ott, reden om aan te nemen, dat de
huidige Japansche regeering zulke „feiten" zal aanvaarden en zich bereid
zal verklaren, de verplichtingen van het tripartite-pact na te komen.
Wat nu Japan's voorbereidingen voor actie naar buiten betreft, deze
vallen in vier phasen te onderscheiden.
De eerste is het samentrekken van Japansche troepen in Mantsjoekwo
aan de Siberische grens, hetgeen, naar velen vermoeden, op een aanstaande
actie tegen Rusland zou kunnen wijzen. Het is mogelijk, dat deze actie komt,
indien de primaire doelstelling van deze concentraties niet wordt verwe
zenlijkt. Zij is intimidatie. Het is al lang geen geheim meer, dat de Russen
hun strijdkrachten in het Oosten belangrijk hebben moeten verzwakken en
dat de kern van de nieuwe legers, welke de maarschalken Budjenny en
Woroshiloff achter het oude front opbouwen, hoofdzakelijk bestaat uit strijd
krachten uit Siberië. De mogelijkheid van tegenstand der Russen in Oost-Azië
is hierdoor belangrijk verminderd.
Als gevolg hiervan zien wij, ook al op korten termijn, als eerste mogelijkheid,
dat Japan aan Rusland een „voorstel" zal doen ter „vriendschappelijke"
regeling van verschillende kwesties, onder bedreiging met geweld. Het
voornaamste punt van dit voorstel zou dan kunnen zijn, dat Rusland den